Kırk Sevelen Mantarı (Parasola conopilea)

Parasola conopilea-Psathyrella conopilus – Kırk Sevelen Mantarı

Taksonomi – Sınıflandırma

Alem: Mantarlar – Fungi

Bölüm: Basidiomycota

Sınıf: Agaricomycetes

Takım: Agaricales

Aile: Psathyrellaceae

Cins: Parasola

Tür: Parasola conopilea

Parasola conopilea bilinen diğer ismi ile Psathyrella conopilus, Türkiye Mantarları Listesinde “Kırk Sevelen Mantarı” olarak isimlendirilmiştir. Bizde bu küçük ve şirin mantarı sizlere bu isimle anlatacağız. Mantarın İngilizce ismi ise Conical Brittlestem olarak bilinir.

Conical Brittlestem, ilk 1786 yılında, ona Agaricus subatratus bilimsel adını veren Alman mikolog August Johann Georg Karl Batsch (1761 – 1802) tarafından tanımlanmıştır. 1821’de bu mantarın temel adını (ilk geçerli isim) veren ve ona Agaricus conopilus adını veren İsveçli mikolog Elias Magnus Fries idi. Conical Brittlestem’in şu anda kabul edilen bilimsel adı olan Parasola conopilus, 2008 yılında İsveçli mikologlar Leif Örstadius ve Ellen Larsson tarafından verilmiştir.

Parasola conopilus’un birçok sinonimi (eş anlamlısı) vardır. Bunlar; Agaricus subatratus Batsch, Agaricus conopilus Fr., Agaricus Superbus Jungh., Agaricus aratus Berk., Psathyra conopilus (Fr.) P. Kumm., Psathyrella subatrata (Batsch) Gillet, Drosophila conopilus (Fr.  ) Quél., Agaricus conopilus f.  Superbus (Jungh.) Cooke Agaricus conopilus var.  Superbus (Jungh.) Cooke, Psathyra elata Massee, Psathyrala arata (Berk.) W.G. Sm., Psathyrella conopilus (Fr.) Ulbr., ve Psathyra conopilus var.  subatrata (Batsch) J. E. Lange. olarak sıralanabilir.

Şapka: P.conopilea şapkası 5 cm çapında, konik, geniş konik, geniş çan şeklinde veya az ya da çok dışbükeydir. Şapka üzeri pürüzsüz veya el merceğiyle bakıldığında küçük çıkıntılı tüylerle kaplı ve bazen de radyal olarak buruşma eğilimindedir. Şapka rengi kırmızımsı kahverengi ve soluk ten renginde olabilir. Renk mantar kurudukça belirgin olarak değişir.

Lameller: Lameller sapa dar bir şekilde bağlıdır. Renk başta soluk kahverengimsidir, olgunlaştıkça koyu griden neredeyse siyaha dönüşür. Lameller kısa sık ve ince tırtıklı kenarlara sahiptir.

Gövde-Sap: Conical Brittlestem sapı 5-13 cm  boyunda ve 2-4 mm kalınlığındadır. Sap kalınlığı gövdesinin hemen her yerinde eşit, kırılgan, içi boştur. Sap pürüzsüz, beyaz, yüzüksüzdür. 

Koku: Ayırt edici değildir.

Spor Baskısı: Spor izi rengi koyu kahverengi (neredeyse siyah) olup, sporlar, elipsoidal, pürüzsüz ve 12,5-18 x 6,5-9µm boyutlarındadır.  

Habitat: Saprofit yani çürükçül bir mantar olan Kırk Sevelen Mantarı, yaprak döken geniş yapraklı ağaçların (özellikle kayın ağaçları) altındaki yaprak döküntüleri arasında bulunur.

Türkiye’de kaydı yapılan bölgeler arasında Asıl Ege Bölümü, Konya Bölümü, Yukarı Fırat Bölümü, Hakkari Bölümü ve Adana Bölümü bulunur

Mevsim: Yazdan Sonbahara kadar görülürler.

Yenilebilirlik ve Toksisite: Kırık Sevelen Mantarı (Conical Brittlestem) çok küçük boyutları ve ince eti sebebiyle yenilmez olarak kabul edilir.

Ek bilgiler: Psathyrella piluliformis ile benzerdirler, ancak bunun şapkası genellikle daha büyüktür ve gençken daha soluktur, olgunlaştıkça koyulaşır.

Dip not: Sitemizde yazılanlar, sadece ve sadece BİLGİLENDİRME amaçlıdır. Mantar toplamak ve tanımlamak kesinlikle uzmanlık gerektiren bir konudur. Sitemizdeki bilgilere göre mantar toplamamanız ve tüketmemeniz önemle duyurulur! Diğer yazılarımıza göz atmak için tıklayınız.

GALERİ

Güzel mantar görselleri ve bilgiler için Mantarlı Yaşam- Mantar Avcıları Facebook Grubumuzu da ziyaret edebilirsiniz. Web Sitemizde emeği olan herkese çok teşekkür ederiz.