Mermer mantarı (Pleurocybella porrigens)

Pleurocybella porrigens – Mermer mantarı – Angel wing

Taksonomi – Sınıflandırma

Alem: Mantarlar – Fungi

Bölüm : Basidiomycota

Sınıf: Agaricomycetes

Takım: Agaricales

Aile: Marasmiaceae

Cins: Pleurocybella

Tür: Pleurocybella porrigens

Pleurocybella porrigens yani Mermer mantarı, Marasmiaceae familyasından bir mantar türüdür. Tür, Kuzey Yarımküre’nin ılıman ormanlarında yaygındır. Dünya literatürlerinde Angel wing (Melek kanadı) olarak geçen Pleurocybella porrigens, kozalaklı ağaçta, özellikle batı baldıran otu (Tsuga heterophylla ) üzerinde bulunan beyaz çürük bir odun çürüğü mantarıdır. Eti, istiridye mantarına (Pleurotus ssp.) göre daha ince ve kırılgandır.

 Pleurocybella porrigens uzun yıllar yenilebilir bir mantar olarak tanımlanmıştır. Fakat, 21. yüzyılın başlarında (2004), bu mantarın tüketimiyle ilişkili ölümcül zehirlenmelerle mantar tekrar gündeme gelmiştir.

P. porrigens türünün eşanlamlıları arasında; Pleurotus porrigens, Phyllotus porrigens, Dendrosarcus porrigens, Pleurotellus porrigens ve Nothopanus porrigens bulunur.

Şapka: Mermer mantarı – P. porrigens şapkası beyaz, pürüzsüz, ve sapsızdır. 1,5–10 cm çapında, vazo benzeri ve bir tarafı açık, dil benzeri veya kulak şeklindedir. Bir kütüğün yanında veya üzerinde yelpaze şeklinde büyürken görülebilir. Şapkası yavaş yavaş tabana doğru daralır. Beyaz ila fildişi renkli olan şapkası, ince etli ve yarı saydamdır. Yüzeyi pürüzsüz, etli kısım ince ve esnektir. Şapkaları çoğu zaman, ortak adlarıyla tutarlı olarak, yana doğru genişledikçe, bazen melek kanatları gibi görünürler.

Lameller: Fildişi beyazı renginde olan lamelleri, oldukça sık, dar ve mantarın tüm alt yüzeyini kaplar. Lameller tabana kadar uzayarak, şapka yüzeyinin tüm alt kısmını sarar.

 

Gövde-Sap: Sap yani gövde nerdeyse yok denebilir veya belirgin değildir de diyebiliriz. Ayrıca, sap üzerinde yüzük ve volvası da yoktur.

Koku: Çok belirgin olmamakla birlikte, hafif ve hoş bir kokusu olduğu bildirilmiştir. Koku ayırt edici özellik değildir.

Spor Baskısı: Sporları, eliptik ve  5–7,5 x 4–6 µm boyutlarında olup, spor baskısı rengi beyazdır.

Habitat: Saprotrof yani çürükcül bir mantardır. Çürümüş kozalaklı ağaçlar üzerinde, genellikle yosun kaplı ve nemli gölgeli orman zeminlerinde bulunurlar. Batı baldıran otu (Tsuga heterophylla) ile ilişkili olduğu bildirilmiştir. Kuzey Amerika ve Avrasya’nın kuzey bölgelerinde yaygındır. Alaska’dan güneye, kuzey Kaliforniya’ya kadar bölgede de rapor edilmiştir.

Mevsim: Yazdan kış sonuna kadar görmek mümkündür.

Yenilebilirlik ve Toksisite: Angel Wing (Melek Kanadı) mantarının, bir zamanlar yenilebilir bir mantar olduğu söylensede, bu nadir bulunan ve güzel görseli olan mantarların 2004 ve 2009 yıllarında Japonya’da ölümlere neden olmuştur! Bu nedenle bizlerde bu türün, ölümcül zehirli mantarlar kategorisinde olması gerektiğini düşünmekteyiz. Lütfen uzak durun!

Ek bilgiler: İstiridye Mantarları (Pleurotus spp ) ile çok benzerlik gösteren bir mantardır. İstiridye mantarı sert ağaçlarda yaygındır, melek kanatları ise sadece kozalaklı ağaçlarda büyürler. İstiridye mantarları nadiren saf beyazdır ve melek kanatlarından daha kalın ve etlidir.  Pleurotus sporları silindiriktir ve melek kanatlarının sporları geniş ölçüde elipsoiddir.

2004 yılında Japonya’da 59 kişi beyinde hasar belirtileri göstermiş ve 19 kişinin öldüğü kayıtlara geçmiştir. Hastalananların hepsinin de Pleurocybella porrigens mantarı yediği bilinmektedir ve ölümlerle başka hiçbir faktörün ilişkilendirilememesi önemli bir husustur. Kurbanların ortalama yaşı 69 olup, çoğunda böbrek rahatsızlığı olduğu bildirilmiştir.

Dip not: Sitemizde yazılanlar, sadece ve sadece BİLGİLENDİRME amaçlıdır. Mantar toplamak ve tanımlamak kesinlikle uzmanlık gerektiren bir konudur. Sitemizdeki bilgilere göre mantar toplamamanız ve tüketmemeniz önemle duyurulur! Diğer yazılarımıza göz atmak için tıklayınız.

GALERİ

Güzel mantar görselleri ve bilgiler için Mantarlı Yaşam- Mantar Avcıları Facebook Grubumuzu da ziyaret edebilirsiniz. Web Sitemizde emeği olan herkese çok teşekkür ederiz.