Tuber oligospermum – Beyaz Trappe Trüfü
Taksonomi – Sınıflandırma
Alem: Mantarlar – Fungi
Bölüm: Ascomycota
Sınıf: Pezizomycetes
Takım: Pezizales
Aile: Tuberaceae
Cins: Tuber
Tür: Tuber oligospermum
Tuber oligospermum, Türkiye’de resmi kaydı olan 14 Trüf türünden biridir. Bu Trüf Mantarının Türkiye kaydı, ilk kez 2022 yılında, Prof Dr Ilgaz Akata, Dr İsmail Şen, Doç Dr Mustafa Sevindik ve Doç Dr Şanlı Kabaktepe hocalarımız tarafından yapılmıştır. Kendilerine çok teşekkür ediyor, başarılarının daim olmasını diliyoruz. Henüz resmi bir Türkçe ismi olmayan bu mantarı sizlere “Beyaz Trappe Trüfü” olarak anlatacağız.
Tuber oligospermum, küresel sporlara sahip olduğu için Tulasne kardeşler tarafından orijinal olarak Terfezia olarak tanımlandı ve asci 2-4 sporlu ve Terfezia genellikle 8 sporlu olduğundan Terfezia oligosperma (birkaç spor veya az sporlu) olarak adlandırıldı. Tuber cinsinde küresel sporlar çok yaygın olmamakla birlikte, bu türün gleba ve spor süslemesi Terfezia cinsinden çok Tuber cinsi ile uyum göstermektedir, bu nedenle 1979 yılında Trappe tarafından Tuber oligospermum olarak yeniden sınıflandırılmıştır..
Eş anlamlı isimleri yani sinonimleri: Terfezia oligosperma, Choiromyces leptodermus var. oligospermus, Delastreopsis oligosperma, Choiromyces oligospermus, Lespiaultinia oligosperma, ve Tuber asa olarak sıralanabilir.
Makroskobik (Morfolojik) Özellikleri: T.oligospermum, ortalama boyutları 2 ila 4 arasında değişen, maksimum 6 cm olan, genellikle şişkin ve topaklı bir karpofora sahip olmasıyla tanınır, loblu, normalde sugloboz yani yarı küresel şeklindedir. Bazen düzensiz formda olanlara da rastlamak mümkündür.
Ascomata, pürüzsüz, önce biraz tüylü, olgunlaştığında pürüzsüz, başlangıçta beyazımsı zamanla açık sarımsı hale gelmekte, olgunlukta ise kırmızımsı benek veya lekeler ile kahverengi olur.
Gleba; sert, sağlam, önce beyazımsı, sonra açık kahverengi, olgunlukta ise daha koyudur. Gleba üzerinde mermerimsi ve beyazımsı sayısız dallanmış damarlar mevcuttur.
Koku: İlk başta hafif, hoş ve fındıksı kokusu ile diğer olgunlaşmamış trüflere ve yer mantarlarına benzer. Koku güçlü, sarmısağımsı, asetilenik, zamanla nahoştur (Olgunlaştığında larvaların istilası kokuyu da tadıda bozar). Trüf avcısı köpekler tarafından rahatlıkla tespit edilebilirler.
Spor Baskısı: Asci: küresel ila yumurtamsı, kalın duvarlı (1-2 µm kalınlık), kısa saplı, 70-100 (130) x 60-80 (90) µm boyutlarında olup, 1-4 (max 5) sporludur ( genellikle 2-3 sporlu veya koleksiyonlara bağlı olarak 3-4 sporludur).
Askosporlar, küre şeklindedir, süsleme olmaksızın ölçüldüğünde 24-38 µm çapındadır. küresel ila geniş elipsoid, sarı, yarı saydam, düzenli bir retikulum ile süslenmiş poligonal ağlar 4-5 (max 8) µm yüksekliğinde, 4-7 spor genişliğindedir. Sporlar tamamen olgunlaştığında rengi sarımsı veya sarı-kahverengidir.
Habitat: Bu yer mantarı yalnızca makroskobik ve mikroskobik özellikleriyle değil, aynı zamanda kıyı bölgeleri ve kumlu yüzeylerdeki tipik habitatlarıyla da tanınmaktadır. T.oligospermum, genellikle iğne yapraklı ormanlarda ve tercihen ılık Akdeniz iklimine sahip, tipik olarak kumlu deniz kıyılarında yetişir.
Mevsim: Bu trüf türünün hasat dönemi sonbahardan ilkbahara kadardır.
Yenilebilirlik ve Toksisite: Yenilebilir bir trüf mantarıdır. Ancak, ekonomik değeri diğer trüflere nazaran daha az olan ve özellikle gençken yenilebilir bir trüf mantarıdır.
Ek bilgiler: Tuber borchii ile aşırı benzerliği nedeni ile uyanık satıcıların T.oligospermum ile T. borchii karıştırıp sattığı bildirilmiştir.
Dip not: Sitemizde yazılanlar, sadece ve sadece BİLGİLENDİRME amaçlıdır. Mantar toplamak ve tanımlamak kesinlikle uzmanlık gerektiren bir konudur. Sitemizdeki bilgilere göre mantar toplamamanız ve tüketmemeniz önemle duyurulur! Diğer yazılarımıza göz atmak için tıklayınız.
GALERİ
Güzel mantar görselleri ve bilgiler için Mantarlı Yaşam- Mantar Avcıları Facebook Grubumuzu da ziyaret edebilirsiniz. Web Sitemizde emeği olan herkese çok teşekkür ederiz.
