Meşe Mantarı (Amanita vaginata)

Amanita vaginata – Meşe Mantarı

Taksonomi- Bilimsel Sınıflandırma

Alem: Mantarlar- Fungi 

Bölüm: Basidiomycota  

Sınıf: Agaricomycetes  

Takım: Agaricales

Aile:  Amanitaceae

Cins: Amanita

Tür: Amanita vaginata

Yaygın olarak Grisette mushroom olarak tanınan Meşe mantarı, diğer Amanita türlerinin aksine gövdesinde yüzük ( halka) bulundurmaz. Zehirli değildir, ancak zehirli Amanita’lar ile karıştırılması mümkündür. Bu tür, Avrupa’nın ve kuzey Amerika’nın çoğu yerinde yaygın olarak bulunur.

İlk olarak Fransız mikolog Jean Baptiste Francois ( Pierre) Bulliard tarafından 1782’de tanımlandı ve ‘Agaricus vaginatus’ ismi verildi. ( Lamelli mantarların çoğu ilk olarak Agaricus cinsine dahil edildi) Sonra 1783’te, İsveçli mikolog Elias Magnus Fries tarafından yeni cinsine taşındı ve bugün kullanılan Amanita vaginata olarak adlandırıldı.

İsmi; bir kılıfla korunan’ anlamına gelen Latince vaginatus’tan gelir, ayrıca gövde tabanını çevreleyen volvanın kılıf formuna bir referanstır. Yagın adı ‘Grisette’, gri anlamına gelen Fransızca ‘gris’ kelimesinden gelir

Şapka: Meşe mantarının şapkası 5 ila 10 cm olup, başlangıçta yumurta şeklinde, yaşlandıkça düzleşir. Ortasında hafif çıkıntı (umbo) mutlaka gözlemlenir. Kenarı her zaman yiv benzeri çizgili, ayrıca eti beyaz ve sıkıdır. Şapkası üzerinde çok benzer tür Amanita battarrea’ daki gibi bandlar yani belirgin bölgeler yoktur.

Lameller: Beyaz renkli ve sık olup gövdeye hafifçe tutturulmuş, bazen de serbesttir ( gövdeye tutunmaz).

Gövde-sap : Grisette’in  gövdesi 12 ila 20 cm uzunluğunda ve 1 ila 1.5 cm çapındadır. Şapkaya doğru hafifçe incelir. Gövdede yüzük ( halka) bulunmaz lakin tabanda çuval benzeri volva her zaman vardır.

Koku : Ayırt edici bir kokuya sahip değildir.

Spor Baskısı : Beyaz renkli olup, küresel, pürüzsüz, 8-12 µm çapındadır.

Habitat : Yaprak döken ormanlarda ve ara sıra karışık ormanlık alanlarda bulunur. Gri Meşe mantarı ektomikorizal bir türdür.

Mevsim : Ülkemizde Temmuz- Kasım ayları arasında görünür. Sıcaklığa ve yağışa bağlı olarak zaman zaman ilkbaharda gözlemlenebilir.

Yenilebilirlik ve Toksisite : Yenilebilir bir mantardır ancak çok değerli değildir.  Amanita cinsi, tüm mantarların en ölümcül zehirlerinden bazılarını içerdiğinden, sadece uzman mantar avcılarının yüzüksüz Amanitalardan herhangi birini yemesi önerilir. Bunun haricinde tüketilmesi çılgınlıktır.

Ek Bilgiler: Benzer türler mevcuttur. Bunlar sırası ile;

Amanita ceciliae; genellikle gri peçe parçaları ile daha turuncu renkli bir şapkaya sahiptir ve gövdesinde kendine özgü yılan derisi deseni vardır.

 Amenita caesarea; (Sezar Mantarı) Türkiye’de bol bulunur; şapkası çizgili kenarlı, parlak turuncu ve şerit sarıdır.

Amanita crocea; A. crocea ortası kayısı renginde olan sarımsı turuncu bir şapkaya sahiptir. Beyaz lamelleri, tatlı bir kokusu ve cevizimsi tadı vardır.

Amanita battarrea: Amanita battarrea şapkası üzerinde belirgin bandlar ( koyu ve açık renkler) mevcuttur.

Dip not: Sitemizde yazılanlar, sadece ve sadece BİLGİLENDİRME amaçlıdır. Mantar toplamak ve tanımlamak kesinlikle uzmanlık gerektiren bir konudur. Sitemizdeki bilgilere göre mantar toplamamanız ve tüketmemeniz önemle duyurulur! 

Galeri:

Güzel mantar görselleri ve bilgiler için Mantarlı Yaşam- Mantar Avcıları Facebook Grubumuzu da ziyaret edebilirsiniz. Web Sitemizde emeği olan herkese çok teşekkür ederiz.