Morbolet mantarı (Aureoboletus moravicus)

Aureoboletus moravicus – Morbolet mantarı

Taksonomi – Sınıflandırma

Alem: Mantarlar – Fungi

Bölüm : Basidiomycota

Sınıf: Agaricomycetes

Takım: Boletales

Aile: Boletaceae

Cins: Aureboletus

Tür: Aureoboletus moravicus

Genellikle Tawny Bolete- sarımsı kahverengi bolet olarak bilinen Aureoboletus moravicus, yalnız Avrupa’ya özgü, Boletaceae familyasına ait bir bolet mantarı türüdür. İlk olarak 1946’da Václav Vacek tarafından Boletus moravicus olarak tanımlanmış, 2010 yılında Wolfgang Klofac tarafından Aureoboletus cinsine aktarılmıştır. Bu tarihten sonra Aureboletus moravicus adı ile anılmaya başlanmıştır.

Sinonimleri (Eş anlamlıları) : Boletus moravicus Vacek (1946), Xerocomus moravicus(Vacek) Herink (1964), Boletus leonis D.A.Reid (1966), Xerocomus leonis (D.A.Reid) Alessio (1985).

Şapka: 5-15 cm (ortalama 7 cm) e kadar büyüyen şapkası, ilk önce yarım küre, daha sonra dışbükeyden yassıya değişir. Rengi sarı kahverengiden bakırımsı kahverengiye değişkenlik gösterebilir. Şapka yüzeyi genelde kuru ve kadifemsidir. Yağmurlu günlerde kaygan yani viskozlu olabilir.

Tüpler – Gözenekler: Tüpler sarının değişik tonlarında olabilir, kesildiğinde ve berelendiğinde renk değiştirmez, mavileşmez.  Tüplerle uyumlu gözenekler; bazen kahverengimsi veya turuncu lekelidir. Morarma olduğunda mavileşme görülür. Tüpler birbirinden ayrılmaz, bunun yerine yırtılır. Gözenekleri genellikle köşelidir.

Gövde-Sap: Sap silindirik, ventrikoz veya sopa şeklinde, şapkası ile neredeyse uyumlu veya biraz daha soluktur. Genellikle daha koyu ağ benzeri desenleri vardır.  

Koku: Kendine özgü kokusu ile dikkat çekicidir. Çok güzel olan kokusu, biraz Hindistan cevizini andırır. Tadı ayırt edici değildir. 

Spor Baskısı: Sporları 10–13 × 4,5–6,5 μm. boyutlarında ve pürüzsüzdür. Spor baskısı rengi zeytin kahverengisidir.

Habitat: Bu nesli tükenmekte olan Bolet türünün tercih ettiği habitatlar, meşe ağaçlarının yakınlarındaki park alanlarıdır. Ilıman iklime sahip, geniş yapraklı ağaçların olduğu ormanlarda, meşe (Quercus), tatlı kestane (Castanea), gürgen (Carpinus) veya ıhlamur (Tilia) ile mikorizal bir mantar türüdür. Sadece Avrupa’da bilinen (Avrupa’ya özgü) ve de çok nadir bulunan bir türdür. Birçok Avrupa ülkesinde resmî kaydı vardır, ancak görünüşe göre Orta ve Güney Avrupa’da daha yaygındır. Türkiye’de de kaydı olan bir tür olup, Batı Karadeniz Bölümünde bulunmuştur.

Mevsim: Yaz – Sonbahar.

Yenilebilirlik ve Toksisite: Her ne kadar yenilebilir bir tür olarak kaynaklarda verilmiş ise de, nesli tükenmeye yüz tutmuş bu Bolet türünün avlanmasını, toplanmasını biz Mantarlı Yaşam ailesi olarak desteklemiyoruz. Lütfen fotoğraflayıp, doğasında bırakınız.

Ek bilgiler: Birçok Avrupa ülkesinde Kırmızı Listeye alınmıştır. Nesli artık tükenme tehlikesi ile karşı karşıya olan bir tür olarak görünen Morbolet mantarı – Boletus moravicus, Slovakya, Çek Cumhuriyeti gibi ülkelerde kritik tür olarak korunmaya alınması kabul edilmiş ve bilinmeyen yenilebilirliği ile alışılagelmedik bir Bolet türüdür.

Benzer türler vardır; Bunlardan birincisi, Xerocomus subtomentosus’tur. Beyaz ve tekdüze renklendirilmiş sap etinin yanı sıra, geniş sporları ile ayırt edilirler. Çoğunlukla farklı renklere ve mavi ete sahip olan Xerocomus badius ile de karıştırılabilir.

Dip not: Sitemizde yazılanlar, sadece ve sadece BİLGİLENDİRME amaçlıdır. Mantar toplamak ve tanımlamak kesinlikle uzmanlık gerektiren bir konudur. Sitemizdeki bilgilere göre mantar toplamamanız ve tüketmemeniz önemle duyurulur! Diğer yazılarıma göz atmak için tıklayınız.

GALERİ

Güzel mantar görselleri ve bilgiler için Mantarlı Yaşam- Mantar Avcıları Facebook Grubumuzu da ziyaret edebilirsiniz. Web Sitemizde emeği olan herkese çok teşekkür ederiz.