Kıllı Çırpıbacak Mantarı (Collybiopsis peronata)

Collybiopsis peronata – Gymnopus peronatus – Kıllı Çırpıbacak Mantarı

Taksonomi – Sınıflandırma

Alem: Mantarlar – Fungi

Bölüm: Basidiomycota

Sınıf: Agaricomycetes

Takım: Agaricales

Aile: Omphalotaceae

Cins: Collybiopsis

Tür: Collybiopsis peronata

Collybiopsis peronata – Kıllı Çırpıbacak Mantarı, Gymnopus peronatus, Collybia peronata ve Marasmius urens isimlerle tanınan (diğer sinonimleri için bkz Ek Bilgiler) Avrupa ormanlarında sık rastlanılan Türkiye’de de örneklerine rastlanılmış (Ergene Bölümü ve Doğu Karadeniz Bölümü) bir mantardır. Bilinen ingilizce ismi ise  Wood woolly-foot mushroomdur. Biz Mantarlı yaşam olarak bu mantarı Türkiye Mantarları Listesindeki ismi olan “Kıllı Çırpıbacak Mantarı” olarak sizlere anlatacağız.

Bu tür ilk olarak James Bolton tarafından 1788’de yayınlanan “An history of fungusses, growing about Halifax” kitabında, tüm lamelli mantarların Agaricus cinsine atandığı bir zamanda Agaricus peronatus olarak tanımlanmıştır.

Şapka:  Mantarın 3 ila 6 cm çapında olan dışbükey şapkası, bazen geniş bir umboyu koruyarak olgunlukta genişler ve düzleşir. Şapka rengi pembemsi-kremden, sarımsı-devetüyü arasında olabilir, şapka rengi oldukça değişkendir demek yanlış olmaz.

Lameller: Collybiopsis peronata, lamelleri beyaz veya soluk krem ​​olarak kalan Collybia cinsinin diğer üyelerinden farklı olarak, kırmızı-kahverengi lamelleri bulunur. Bu bilgi, tür için yararlı bir ayırt edici özelliktir. Orta aralıklı olan sapa eklenmiş veya neredeyse saptan bağımsız lamelleri, ilk başta soluktur ve mantar gövdesi olgunlaştıkça kırmızımsı kahverengi olur.

Gövde-Sap: Sap, yaklaşık  4 ila 6 mm çapında ve 4 ila 8 cm boyundadır. Bu mantarın gövdelerinin alt yarısı (Sapın toprağa yakın kısımları) küçük soluk tüylerle kaplıdır. Mantarda bu tüylerin bulunması tür için ayırt edici özellik kabul edilir. Sap üzerinde yüzük veya başka bir peçe kalıntısı yoktur.

Koku:  Kokusu ayırt edici değildir, tadı çok acı ve biberlidir.

Spor Baskısı: Spor rengi beyazdır. Sporları elipsoidal, pürüzsüz ve 8,5-10 x 3-4µm boyutlarındadır.

Habitat: Saprofit (Çürükcül ) bir mantar olan C. peronata – Gymnopus peronatus geniş yapraklı ağaçların ve çalılıkların altındaki yaprak döküntülerinde ve fundalıklarda çalılıkların altında büyürler.

Mevsim: Yaz -Sonbahar.

Yenilebilirlik ve Toksisite: Kıllı Çırpıbacak Mantarı- Wood Woollyfoot, çok acı ve biberli tadı nedeniyle yenmez bir tür olarak bildirilmiştir. Tüketilmesini tavsiye etmiyoruz.

Ek bilgiler: Sinonimleri: Agaricus calceolatus, Agaricus peronatus, Agaricus peronatus var. approximatus, Agaricus peronatus var. apricarius, Agaricus peronatus var. calceolatus, Agaricus peronatus var. remotus, Agaricus peronatus var. rugatus, Agaricus peronatus var. rugulosus, Agaricus peronatus var. tomentellus, Agaricus tomentellus, Agaricus urens, Chamaeceras urens, Collybia peronataI, Collybia peronata var. tomentella, Collybia rugulosa, Collybia urens, Gymnopus peronatus, Gymnopus peronatus var. rugatus, Marasmiellus peronatus, Marasmius peronatus, Marasmius peronatus subsp. urens, Marasmius peronatus var. rugulosus, Marasmius urens, Marasmius urens var. peronatus olarak sayılabilir.

Laccaria laccata – Balmumsu Mantar ile karıştırılabilir, ancak sapının tabanında soluk yünlü tüylerinin olmaması ile ayırt edilirler.

Dip not: Sitemizde yazılanlar, sadece ve sadece BİLGİLENDİRME amaçlıdır. Mantar toplamak ve tanımlamak kesinlikle uzmanlık gerektiren bir konudur. Sitemizdeki bilgilere göre mantar toplamamanız ve tüketmemeniz önemle duyurulur! Diğer yazılarımıza göz atmak için tıklayınız.

GALERİ

Güzel mantar görselleri ve bilgiler için Mantarlı Yaşam- Mantar Avcıları Facebook Grubumuzu da ziyaret edebilirsiniz. Web Sitemizde emeği olan herkese çok teşekkür ederiz.