Coprinopsis picacea – Billur döbelen mantarı
Taksonomi – Sınıflandırma
Alem: Mantarlar – Fungi
Bölüm : Basidiomycota
Sınıf: Agaricomycetes
Takım: Pezizales
Aile: Psathyrellaceae
Cins: Coprinopsis
Tür: Coprinopsis picacea
Billur Döbelen Mantarı olarak sizlere anlatacağımız Coprinopsis picacea, Psathyrellaceae familyasının zehirli bir türüdür. Genellikle Saksağan – Magpie inkcap mantarı olarak adlandırılır. İlk olarak 1785 yılında Fransız mikolog Jean Baptiste François Pierre Bulliard tarafından 1785 yılında Agaricus picaceus olarak tanımlanmıştır.
Sinonimleri arasında, Agaricus picaceus ve Coprinus picaceus bulunur
Şapka: Şapka üzerindeki siyah beyaz renklerinden dolayı saksağan (Magpie) kuşuna benzetilmiş ve Magpie Inkcap Mushroom (Saksağan Mürekkep Mantarı) olarak bu isim ile literatüre girmiştir. Coprinopsis picacea şapkası, olgunlukta 3 ila 7 cm genişliğinde ve 7 ila 12 cm boyundadır. Şapka başlangıçta yumurta şeklindedir ve 7 cm genişliğe ulaşır. Daha sonra açılır ve 8 cm genişliğe kadar çan şeklini alır. Şapka tırtıklıdır ve çok genç mantarların üzerine beyaz renklidir. Yaş ilerledikçe açılır, böylece bejden koyu kahverengiye bir fon ortaya çıkar. Beyaz, grimsi ila krem rengi kadife kalıntıları şapkanın üzerinde pullar halinde kalır ve ağaçkakan veya saksağan tüyleri izlenimi verir. Yaşla birlikte, şapka ağzı yuvarlanır ve çözülür.
Lameller: Lameller sık ve birbirine çok yakındır. İlk zamanlar grimsi beyaz, ardından pembe ila gri renklidir. Sonunda erir, damlar ve siyah olur ve bu sebepten ona mürekkep-inkcap adı verilmiştir.
Gövde-Sap: Sap beyazımsı ve 12–20 (max 30) cm uzunluğunda ve 6–15 mm kalınlığındadır. İçi boştur ve çok sağlam değildir, yukarı doğru hafifçe sivrilir ve tabana doğru bir yılan oluşturan pullarla veya ince liflerle kaplıdır. Eti beyazımsı olup, lifli, sulu bir kıvamdadır.
Koku: Ayırt edici bir kokusu olmamakla birlikte, hoş olmayan bir güve tozu kokusunun olduğu kayıtlara geçmiştir.
Spor Baskısı: Sporları Elipsoidal, pürüzsüz, 13-19 x 9-13 µm boyutlarındadır. Spor baskısı rengi koyu kahverengi veya siyahtır.
Habitat: Saksağan mürekkep şapkası- Magpie Inkcaps, özellikle Kayın ağaçlarının altında ve daha seyrek olarak meşe altında olmak üzere yaprak döken karışık ormanlık alanlarda görülür. Avrupa ve Avustralya’da yaygındır. Avrupa’da bölge batıda Büyük Britanya ve Fransa’dan doğuda ve güneyde Polonya, Macaristan ve Romanya’ya, İspanya’ya ve Balear Adaları, İtalya ve Yunanistan’a ve kuzeyde Almanya ve Danimarka’ya kadar uzanır. Türkiye’de de sıkça rastlanılan bir tür olup, Güney Marmara Bölümü, Batı ve Orta Karadeniz Bölümleri, Asıl Ege Bölümü, Yukarı Kızılırmak Bölümü, Adana Bölümü ile Dicle Bölümünde kaydı yapılmıştır.
Mevsim: İlkbahar sonundan Sonbaharın sonlarına kadar görülebilirler.
Yenilebilirlik ve Toksisite: Coprinus comatus gibi yenilebilir bir tür değildir. Zehirli olduğu bilinmektedir. Bu güzel görünümlü fakat zehirli mantarı, sizden sonradan bulacak ve fotoğraflamak isteyecekler için yerinde bırakmak iyidir.
Ek bilgiler: Genç Coprinopsis picacea’lar (şapkası açılıp genişlememiş olanlar) Coprinus comatus’lar (Söbelen Mantarları ) ile karıştırılabilir.
Dip not: Sitemizde yazılanlar, sadece ve sadece BİLGİLENDİRME amaçlıdır. Mantar toplamak ve tanımlamak kesinlikle uzmanlık gerektiren bir konudur. Sitemizdeki bilgilere göre mantar toplamamanız ve tüketmemeniz önemle duyurulur! Diğer yazılarıma göz atmak için tıklayınız.
GALERİ
Güzel mantar görselleri ve bilgiler için Mantarlı Yaşam- Mantar Avcıları Facebook Grubumuzu da ziyaret edebilirsiniz. Güzel fotoğrafları için Tahsin SARI hocamıza ve web sitemizde emeği olan herkese çok teşekkür ederiz.
Bir yanıt yazın