Hemileccinum depilatum – Paşamantarı
Taksonomi – Sınıflandırma
Alem: Mantarlar – Fungi
Bölüm: Basidiomycota
Sınıf: Basidiomycetes
Takım: Boletales
Aile: Boletaceae
Cins: Hemileccinum
Tür: Hemileccinum depilatum
Hemileccinum depilatum, Türkiye Mantarları Listesindeki ismi ile “Paşamantarı”, Hemileccinum cinsine mensup, Boletus depilatum olarak da bilinen Boletaceae familyasından simbiyotik bir Bolet mantarı türüdür. Sapı hariç yenilebilir bir bolet mantarıdır.
Son moleküler çalışmalar Hemileccinum depilatum (eski ismi ile Boletus depilatum) türünün, Boletaceae familyasındaki benzer mantarlar ve yakın akrabalarından (Boletus impolutus ve Xerocomus subtomentosus gibi) ayrı tutulması gerektiğini göstermiştir. Sinonimleri arasında, Boletus depilatus ve Xerocomus depilatus vardır.
Şapka: 3-10 cm boyutlarda olabilen şapka, dışbükey ila düz dışbükey olup, buruşuk, açık kahverengi, kahverengi, kiremit kırmızısı renklerde olabilir.
Tüpler ve Gözenekler: Tüpler zeytin renginde, değişmeyen soluk sarıdan sarıya. Gözenekler tüplerle uyumlu, morardığında değişmez.
Gövde-Sap: Sap sivrilen veya iğ şeklinde, kavisli ve alt tabakaya derin gömülü, lifli, beyazdan kirli beyaza, tabanda ve apekste soluk sarı, tüplerin altında kırmızımsı bantlıdır. Et beyaz, gövde tabanında ve tüplerin üzerinde sarımsı beyaz veya soluk sarı, havaya maruz kaldıktan sonra değişmez veya tüplerin üzerinde yavaşça kızarır.
Koku: Belirgin bir kokusu yoktur, koku ve tat ayırt edici değildir diyebiliriz.
Spor Baskısı: Spor baskısı rengi kahverengi zeytimsi olup, sporlar eliptik ve 13-15 x 5-6 µm boyutlarındadır.
Habitat: Türkiye’de Batı Karadeniz Bölümünde resmi kaydı olan bir bolettir (Aralık 2020). H. depilatum yaprak döken ormanlarda tek başına veya küçük gruplar halinde yetişen simbiyotik bir mantardır. Ağırlıklı olarak meşe, gürgen ve fındık altında yetişen termofilik ve kireçli bir türdür. Eldeki verilere göre Avusturya, Belçika, Bulgaristan, Korsika, Hırvatistan, eski Çekoslovakya, Almanya, Fransa, İtalya, İspanya, İsviçre, Türkiye ve Birleşik Krallık’ta bulunduğu bildirilmiştir. Ayrıca, yakın zamanda Macaristan’da da gözlemlendiğini yazan kaynaklar da vardır (L. Kaposviri, litt.).
Mevsim: Yazdan sonbaharın başına kadar olan dönemde bulunur.
Yenilebilirlik ve Toksisite: H. depilatum – Paşamantarı sapı hariç (lifli yapısı nedeniyle) olmak kaydıyla çörek mantarları gibi hazırlanıp tüketilebilen bir mantardır. Bazılarına göre iyi kalitede bir bolettir.
Ek bilgiler: Benzer türler mevcuttur; Hemileccinum impolitus (eski adı ile Boletus impolitus) ile karıştırılabilir. Tarlada buruşuk veya dövülmüş kapak yüzeyi ve gürgen veya şerbetçiotu-gürgen mikorizası ile tanınır, ancak belirlemeyi doğrulamak için her zaman şapka kütikülünün incelenmesi gerekir. Xerocomus subtomentosus ile de karıştırılması muhtemeldir.
Dip not: Sitemizde yazılanlar, sadece ve sadece BİLGİLENDİRME amaçlıdır. Mantar toplamak ve tanımlamak kesinlikle uzmanlık gerektiren bir konudur. Sitemizdeki bilgilere göre mantar toplamamanız ve tüketmemeniz önemle duyurulur! Diğer yazılarımıza göz atmak için tıklayınız.
GALERİ
Güzel mantar görselleri ve bilgiler için Mantarlı Yaşam- Mantar Avcıları Facebook Grubumuzu da ziyaret edebilirsiniz. Web Sitemizde emeği olan herkese çok teşekkür ederiz.
