Connect with us

Agaricaceae

Ağulu Kum Pullusu (Lepiota brunneolilacea)

Published

on

Lepiota brunneolilacea – Ağulu Kum Pullusu Mantarı


Taksonomi – Sınıflandırma

Alem: Mantarlar – Fungi

Bölüm: Basidiomycota

Sınıf: Agaricomycetes

Takım: Agaricales

Aile: Agaricaceae

Cins: Lepiota

Tür: Lepiota brunneolilacea

Lepiota brunneolilacea, “Star dapperling” ingilizce adı ile de bilinen ölümcül bir Lepiota türüdür. Henüz, bilinen Türkçe bir ismi olmayan bu ölümcül zehirli türü sizlere “Ağulu Kum Pullusu” olarak anlatacağız.

Şapka: Kumlu topraklara, denize yakın kum tepelerine özgü ölümcül zehirli L. brunneolilacea’ nın, pullu, şarap gibi kırmızımsı kahverengi bir şapkası vardır ve çapı genellikle 5 cm’den fazladır (3-8 cm). Şapka, küresel konik, sonra dışbükey, en sonunda ise düz veya düze yakın olur. Ancak, geniş bir merkezi umbosunu korur, İnce pullarla veya fibrillerle ince bir şekilde kaplanmış tüylü yüzeye sahiptir.

Lepiota brunneolilacea
Lepiota brunneolilacea

Lameller: Lamelleri serbest, sık, kremsi beyaz renkli, ve pas lekelidir. Dokunulduğunda, berelendiğinde kremsi beyaz lameller kırmızımsı lekelenir.

Lepiota brunneolilacea
L. brunneolilacea

Gövde-Sap: Mantarın gövde etinde (sapta) kortikal alana doğru az ya da çok belirgin bir kızarıklık vardır. Sap silindirik, genelde soğanlı, çoğu zaman kumlu, beyaz, pembemsi-kahverengi lekeli, şarapsı – pamuksu bir halkaya sahiptir. Yüzük dış etkenlerle bazen düşebilir, yani her zaman sap üzerinde bir yüzük olmayabilir.

Lepiota brunneolilacea
L. brunneolilacea

Koku: Ayırt edici değildir.

Spor Baskısı: Sporlar 9-12 x 5-6μm boyutlarında, eliptik ila oval, dekstrinoid ve hiyalindir.       

Habitat: Deniz kıyısına yakın kumullarda yetişen çok az sayıdaki Lepiota türünden biridir ve sap tabanı genellikle derin bir şekilde kuma gömülüdür. Tür, batı ve güney Avrupa’da ve kuzey Afrika’da bulunur: Akdeniz, Kuzey Denizi ve Baltık Denizi kıyıları ile sınırlı bir yayılış alanına sahiptir. Ender bulunan bir türdür. Slovenya’dan da bildirilmiştir, ancak bu, diğer kayıtlardan farklı bir yaşam alanından geldiği için onaylanması gerekmektedir. Aynı şekilde, Fas’tan gelen kayıtlar da onay gerektirmektedir.

Ammophila arenaria yakınında, bazen de Hippophae rhamnoides çalılıklarının yakınında ve Quercus ilex yakınında yetişir. Görünüşe göre gömülü organik madde üzerinde saprofit yani çürükçüldürler.

Mevsim: Sonbahar ve bazen de Kış başlarında görülürler.

Yenilebilirlik ve Toksisite: Ölümcül zehirli bir mantardır. Kısa bir süre öncesine kadar, toksik özelliklere sahip bir mantar olarak tanımlanmış ve zehirli kabul edilmiştir. Yakın zamanda derinlemesine yapılan araştırmalar sonucunda, hem Lepiota brunneolilacea’da hem de yakından ilişkili türlerde amatoksinlerin varlığını saptanmıştır. Bu türde de öldürücü miktarda Alfa-Amanitin varlığı tespit edilmiştir.

Ek bilgiler: Popülasyonları giderek azalmakta olan ve artık nadir bulunan L. brunneolilacea, Küresel Kırmızı Listeye (Global Red List) alınması önerilmiş bir mantar türüdür. Diğer Lepiota türleri ile ve Agaricus türleri ile bu zehirli Lepiota’nın karıştırılması olasıdır.

Dip not: Sitemizde yazılanlar, sadece ve sadece BİLGİLENDİRME amaçlıdır. Mantar toplamak ve tanımlamak kesinlikle uzmanlık gerektiren bir konudur. Sitemizdeki bilgilere göre mantar toplamamanız ve tüketmemeniz önemle duyurulur! Diğer yazılarımıza göz atmak için tıklayınız.

GALERİ

Güzel mantar görselleri ve bilgiler için Mantarlı Yaşam- Mantar Avcıları Facebook Grubumuzu da ziyaret edebilirsiniz. Web Sitemizde emeği olan herkese çok teşekkür ederiz.

Continue Reading
Click to comment

Leave a Reply

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Mantar Türleri3 hafta ago

Akdomalan Çöl Trüfü (Tirmania nivea)

Agaricaceae4 hafta ago

Çoban Kızılı Mantarı (Agaricus altipes)

Hypocreaceae4 hafta ago

İstakoz Mantarı (Hypomyces lactifluorum)

Mantar Türleri1 ay ago

Çengel Kirmit (Russula nobilis)

Agaricaceae1 ay ago

Evlek Mantarı (Agaricus benesii)

Mantar Türleri1 ay ago

Eğri Kirmit (Russula paludosa)

Malassezia2 ay ago

Saçdöken Mantarı (Malassezia furfur)

Mantar Türleri2 ay ago

Kafasız Kokarboynuz (Mutinus elegans)

Mantar Türleri2 ay ago

Tüylüyanak Mantarı (Neofavolus alveolaris)

Mantar Türleri2 ay ago

Kavak Kuzugöbeği Mantarı (Morchella populiphila)

Mantar Türleri2 ay ago

Battalçanak Mantarı (Peziza repanda)

Phyllotopsidaceae2 ay ago

Kütükdili Mantarı (Phyllotopsis nidulans)

Mantar Türleri2 ay ago

Yalın Kuzugöbeği Mantarı (Morchella esculentoides)

Geopora2 ay ago

Koca Dalgatopu Mantarı (Geopora sumneriana)

Gyroporaceae2 ay ago

Karnabahar Boleti (Gyroporus cyanescens)

Mantar Türleri2 ay ago

Savan Kuzugöbeği (Morchella prava)

Aseroe2 ay ago

Denizyıldızı Mantarı (Aseroe rubra)

Basında Mantar2 ay ago

Zombi Karınca Mantarı (Ophiocordyceps spp)

Cortinariaceae2 ay ago

Öcü Örümcekmantarı (Cortinarius cinnabarinus)

Basında Mantar2 ay ago

Tayvan’da Bulunan Büyüleyici Mantar

Hypsizygus3 ay ago

Kırkkafa Mantarı (Hypsizygus ulmarius)

Hygrocybe3 ay ago

Has Mummantarı (Hygrocybe acutoconica)

Mantar Türleri3 ay ago

Yumurtamantarı (Volvariella volvacea)

Gomphaceae3 ay ago

Saçaktellicesi Mantarı (Ramaria stricta)

Calocybe3 ay ago

Arı Çobandamı Mantarı (Calocybe ionides)

Mantar Türleri3 ay ago

Ağulu Morsarı Mantarı (Tricholomopsis decora)

Geoglossaceae3 ay ago

Tüylü Karakaşık Mantarı (Trichoglossum hirsutum)

Amaurochaetaceae3 ay ago

Kara Nazlıbaş Mantarı (Comatrichia nigra)

Favolaschia3 ay ago

Portakal Gözenekli Mantar (Favolaschia calocera)

Hygrocybe3 ay ago

Sarı Mummantarı (Hygrocybe ceracea)

Cortinariaceae4 ay ago

Üç Örümcekmantarı (Cortinarius trivialis)

Stereum hirsutum
Mantar Türleri4 ay ago

Kıllı Katmantarı (Stereum hirsutum)

Mantar Türleri4 ay ago

Sık Ağulumantar (Omphalotus illudens)

Mantar Türleri4 ay ago

Fırfırlı Tubarya Mantarı (Tubaria furfuracea)

Mantar Türleri4 ay ago

Kanlı Kirmit Mantarı (Russula torulosa)

Mantar Türleri4 ay ago

Altınpelte Mantarı (Tremella aurantia)

Mantar Türleri4 ay ago

Yaş Ağulumantar (Omphalotus olivascens)

Mantar Türleri4 ay ago

Maral Kirmit (Russula sardonia)

Agaricaceae4 ay ago

Kahve Pullu (Lepiota castanea)

Clavariadelphaceae4 ay ago

Haşmetli Topuzmantarı (Clavariadelphus pistillaris)

Mantar Türleri4 ay ago

Göl Süngermantarı (Suillus lakei)

Anthracobia4 ay ago

Zennezili Mantarı (Anthracobia melaloma)

Mantar Türleri4 ay ago

Gavur Süngermantarı (Suillus bellinii)

Agaricaceae5 ay ago

Ağulu Kum Pullusu (Lepiota brunneolilacea)