Ramaria botrytis – Halısaçağı Mantarı
Taksonomi – Sınıflandırma
Alem: Mantarlar – Fungi
Bölüm: Basidiomycota
Sınıf: Agaricomycetes
Takım: Gomphales
Aile: Gomphaceae
Cins: Ramaria
Tür: Ramaria botrytis
Ramaria botrytis, Türkiye Mantarları Listesinde (Aralık 2020) “Halısaçağı Mantarı” ismi ile yer alan, ülkemizde de resmi kaydı var olan ve yeniebilir bir Ramaria türüdür. The clustered coral mushroom, The pink-tipped coral mushroom, Rosso coral mushroom ve The cauliflower coral mushroom İngilizce adlları ile bilinir.
Tür, ilk 1797 yılında ona Clavaria botrytis bilimsel ismini veren Christiaan Hendrik Persoon tarafından tanımlanmıştır. 1918 yılında Alman mikolog Adalbert Ricken türü şu anda kabul edilen bilimsel adı Ramaria botrytis olarak yeniden tanımlamıştır.
Ramaria botrytis’in sinonimleri yani eş anlamlıları arasında Clavaria botrytis ve Clavaria botrytis var. alba bulunur.
Cins adı “Ramaria“, dal anlamına gelen Ram’dan gelir ve –aria son eki sahip olmak veya döşenmiş anlamına gelir. Ramaria mercan türleri gerçekten de çok sayıda dalla döşenmiş ve dallanmış budaklanmış bir görünüm arz eder. .
Spesifik sıfat yani tür ismi “botrytis” ise Latince’de “bir salkım üzüm” anlamına gelir.
Makroskobik (Morfolojik) Özellikleri: Ramaria botrytis, coral yani mercan mantarlarının en büyüklerinden biridir ve bazı mikofacılar tarafından mükemmel bir yenilebilir olarak kabul edilir. Boyutu ve yaş olarak solan beyaz ila kremsi, vinas uçlu dalları ile ayırt edilir.
Mantarın yapısı kısa, sağlam bir gövde, keskin uçlar yerine yuvarlak iki ila dört düzleştirilmiş uçla biten terminal dalları ile karnabahar benzeri bir yapı oluşturmak için bölünür ve sonra yeniden bölünür. Uçlar kırmızımsıyken, alt dallar ve gövde çok daha soluk ve zemin seviyesine yakın ve altında neredeyse saf beyazdır. Eti yani dokusu da beyazdır. 8 ila 15 cm boyunda olup, tüm mantar gövdesi boyunca 20 cm’ye kadar büyüyebilirler.
Gövde-Sap: 2-6 cm kalınlığında olan sap veya taban kısmı diye tabir edebileceğimiz bölüm, kısa ve kompakt olup aşağı doğru sivrilme eğilimindedir. Tabanda renk beyaz veya beyazımsıdır. Mantar berelendiğinde, kesildiğinde morarma veya renk değişikliği olmaz.
Koku: Ayırt edici değildir. Önemli bir koku yoktur, ama hafif ve meyvemsi bir tadının olduğu bildirilmiştir.
Spor Baskısı: Soluk sarı spor izi bırakır. Sporlar hafif bükük uzunlamasına sığ çizgilerle, uzun elipsoidal ila subfusiformdur. Sporlar yaklaşık 13-19 x 5-7.5µm boyutlarında ve inamiloiddir.
Habitat: Ektomikorizal bir mantardır. Yaprak döken ağaçlardan özellikle Kayın ağacı altında ve bazen diğer yaprak döken sert ağaçların altında da büyürler. Aynı zamanda özellikle çam ağaçlarıyla birlikte iğne yapraklı ormanlarda da bulunabilirler.
Mevsim: Yaz sonundan Kışa sonuna kadar uzun bir sezonu vardır.
Yenilebilirlik ve Toksisite: Ramaria botrytis – Halısaçağı mantarı mutfak değeri yüksek, kaliteli iyi yenilebilir bir mantardır. Ancak, bu tür ender bulunan Ramaria türlerinden olduğu için türün sürekliliği için toplanmaması önerilir.
Ek bilgiler: Ramaria türlerinin birkaçı birbirine çok benzer. Bu türleri sadece makroskobik bir inceleme ile kesin olarak tanımlamak çok zordur. Sporların ve bazidyaların mikroskobik incelenmesi çoğu durumda gereklidir. Ramaria botrytis’ türünün en belirgin özelliği tıknaz beyaz bir tabana sahip olmasıdır. Benzer türlerden Ramaria formosa pembe veya turuncudur ancak dalları çok daha dar ve daha diktir. Yakın akrabalar arasında, aynı zamanda büyük bir büyük tabana ve uzunlamasına çizgili sporlara sahip olan Ramaria strasseri bulunur, ancak renk olarak daha sarımsıdır ve büyümenin tüm aşamalarında vinace renkli (bordo ile mor arası tonları ifade eder) dal uçlarından yoksundur.
Dip not: Sitemizde yazılanlar, sadece ve sadece BİLGİLENDİRME amaçlıdır. Mantar toplamak ve tanımlamak kesinlikle uzmanlık gerektiren bir konudur. Sitemizdeki bilgilere göre mantar toplamamanız ve tüketmemeniz önemle duyurulur! Diğer yazılarımıza göz atmak için tıklayınız.
GALERİ
Güzel mantar görselleri ve bilgiler için Mantarlı Yaşam- Mantar Avcıları Facebook Grubumuzu da ziyaret edebilirsiniz. Web Sitemizde emeği olan herkese çok teşekkür ederiz.
