Rhodocollybia maculata – Alaca Gövertek Mantarı
Taksonomi – Sınıflandırma
Alem: Mantarlar – Fungi
Bölüm: Basidiomycota
Sınıf: Agaricomycetes
Takım: Agaricales
Aile: Omphalotaceae
Cins: Rhodocollybia
Tür: Rhodocollybia maculata
Rhodocollybia maculata, The spotted toughshank İngilizce isimi ile de bilinen Omphalotaceae familyasından lamelli bir bazidiomycete mantar türüdür. Türkiye Mantarları Listesindeki Türkçe ismi “Alaca Gövertek” mantarıdır.
Birçok literatürde (alan rehberi ve mantar kitaplarında) halen daha Collybia maculata sinonim (eşanlamlı) ismi ile geçmektedir.
Şapka: Rhodocollybia maculata şapkası 3.5-12 cm çapında olup, başlangıçta dışbükey, sonra geniş dışbükey ve en sonunda neredeyse düzleşir. Şapka pürüzsüz, kuru, krem veya pembemsi beyazdır, olgunlaşma ile şapka yüzeyinde kahverengimsi bronz lekeler oluşur.
Lameller: Gövdeye dar bir şekilde bağlı olan, sık, kısa ve pembemsi beyaz lamellerinin üzerinde, yaşla birlikte pas benzeri kırmızımsı-kahverengi lekeler görülür.
Gövde-Sap: Sap 5-10 cm uzunluğunda ve 0.8-1.2 çapında olup, beyaz tonlardadır. Sap üzerinde, pas benzeri kırmızımsı-kahverengi lekeler belirir. Sap pürüzsüz olup, üzerinde yüzük (halka) bulunmaz.
Koku: Ayırt edici bir kokusu yoktur. Çok belirgin olmamakla birlikte, hafif hoş bir kokusunun ve hafif acı bir tadının olduğu bildirilmiştir.
Spor Baskısı: Alaca Gövertek mantarının krem rengi ( pembemsi tonlarda) bir spor izi vardır. Bazidyosporlar elipsoidal veya küremsi olup, pürüzsüz ve 5.5-6.5 x 4.5-5.5µm boyutlarındadır.
Habitat: Saprobik yani çürükcül bir mantardır. Kozalaklı yani iğne yapraklı ağaçların çöpünü, dal ve odununu ayrıştırır. Tür, çoğunlukla kozalaklı ağaçların altında, bazen de yaprak döken ağaçların bulunduğu ormanlık alanlarda büyürler.
Türkiye’de resmi kaydı olan bölgeler arasında, Batı ve Doğu Karadeniz Bölümleri ile Yukarı Fırat Bölümü bulunmaktadır.
Mevsim: Yaz – Sonbahar.
Yenilebilirlik ve Toksisite: Rhodocollybia maculata – Alaca Gövertek Mantarı (Spotted thoughshank) oldukça sert bir mantardır ve acı bir tada sahiptir. Bu iki faktör dikkate alındığında, her ne kadar zehirli bir tür olmasa da, bu mantar genellikle yenmez olarak kabul edilir ve mutfak değeri yoktur.
Ek bilgiler: Benzer türler çoğunlukla aynı cinsin üyeleridir; Rhodocollybia distorta, kuru, kırmızı bir şapkası ve bükülmüş bir gövdenin altında daha şişmiş bir tabanı olan çok daha az yaygın bir türdür, şapka altındaki lamelleri ise lekeli değildir.
Rhodocollybia butyracea – Gövertek Mantarı genellikle daha koyudur ve çok yağlı bir şapkası vardır, lamelleri lekeli değildir.
Dip not: Sitemizde yazılanlar, sadece ve sadece BİLGİLENDİRME amaçlıdır. Mantar toplamak ve tanımlamak kesinlikle uzmanlık gerektiren bir konudur. Sitemizdeki bilgilere göre mantar toplamamanız ve tüketmemeniz önemle duyurulur! Diğer yazılarımıza göz atmak için tıklayınız.
GALERİ
Güzel mantar görselleri ve bilgiler için Mantarlı Yaşam- Mantar Avcıları Facebook Grubumuzu da ziyaret edebilirsiniz. Web Sitemizde emeği olan herkese çok teşekkür ederiz.