Connect with us

Mantar Türleri

Kızıl Kirmit Mantarı (Russula atropurpurea)

Published

on

Russula atropurpurea – Kızıl Kirmit Mantarı


Taksonomi – Sınıflandırma

Alem: Mantarlar – Fungi

Bölüm : Basidiomycota

Sınıf: Agaricomycetes

Takım: Russulales

Aile: Russulaceae

Cins: Russula

Tür: Russula atropurpurea

Russula atropurpurea, dünyada Purple Brittlegill (Mor Brittlegill) ve Blackish – Purple Russula (Siyahımsı Mor Russula) isimleri ile bilinir. Ülkemizde ise bu Russula türüne, Türkiye Mantarları Listesi adlı kitapta “Kızıl Kirmit” Mantarı ismi verilmiştir. Mantarlı Yaşam ekibi olarak bizde bu mantarı sizlere Kızıl Kirmit Mantarı olarak anlatacağız.

1845’te Alman mikolog Julius Vincenz von Krombholz (1782 – 1843) tarafından Agaricus atropurpureus olarak tanımlanmıştır. 1893’te bu tür başka bir Alman mikolog Max Britzelmayr (1839 – 1909) tarafından Russula cinsine transfer edilmiştir.

R. atropurpurea’nın eşanlamlıları arasında Agaricus atropurpureus, Russula undulata, Russula depallens var.  atropurpurea, R. atropurpurea var.  krombholzii ve Russula krombholzii bulunur.


R. atropurpurea oldukça iri bir mantardır ve de çok yaygın dağılımı olan bir Russula türüdür. Mantarın merkezi neredeyse siyahtır ve kenarına yakın bölgelerde morluk vardır. Bu da ona eski ismi olan Blackish-Purple Russula (Siyahımsı-Mor Russula) adının verilmesine sebep olmuştur.

Şapka: Şapka 4-10 cm çapındadır. Koyu kırmızımsı (Kırmızı Şarap renginde) ve mor renklerde olan şapkası, merkezde bazen neredeyse siyahtır. İlk başta dışbükeydir, ancak daha sonra düzleşir ve genellikle sığ bir çöküntüye sahiptir. Ayrıca daha açık renkli veya benekli sarımsı renklerde de olabilir. Yaşlandıklarında, mantarın gövdeleri genellikle, özellikle şapka kenarlarına doğru solar, ancak merkezler siyahımsı kalır.

Mantar olgunlaştıkça, ıslak havalarda su toplamak için şapkaları içbükey hale gelir ve rengin çoğu kenarlarda daha soluk hale gelir.

Russula atropurpurea
Russula atropurpurea

Lameller: Süslü veya eklenmiş, oldukça geniş ve sık lamelleri soluk krem ​​rengindedir ve mantar yaşlandıkça hafifçe koyulaşır.

Russula atropurpurea
Russula atropurpurea

Gövde-Sap: Sap sağlam ve beyazdır. Yaşla birlikte griye döner. 3-6 cm uzunluğunda ve 1-2 cm çapındadır.

Russula atropurpurea
R. atropurpurea

Koku: Ayırt edici değildir. Bazı kaynaklarda hafif elma kokusu olduğu bildirilmiştir. Tadı ise orta acılıktadır.

Spor Baskısı: Spor baskısı beyazdır. Sporları genel olarak elipsoidal ila küresel olup, 7-9 x 6-7µm boyutlarındadır.

Habitat: Avrupa’nın birçok ülkesinde ve Asya ve Kuzey Amerika dahil dünyanın diğer bölgelerinde bulunur. Türkiye’de de örneklerine rastlanmıştır.

Geniş yapraklı ağaçların ve bazen de iğne yapraklı ağaçların altında bulunurlar. Birlikte yaşamayı tercih ettiği meşe (Quercus) ile mikorizaldir. Asitli toprağı tercih ederek, bazen kayın (Fagus) veya çam (Pinus) ile de bulunur. Russulaceae’ ailesinin diğer üyeleri gibi Russula atropurpurea’da bir ektomikorizal mantardır.

Mevsim: Yaz ve Sonbahar.

Yenilebilirlik ve Toksisite: Kızıl Kirmit mantarı yenilebilir bir mantar olarak bildirilmiştir, ancak iyice pişirilmesi gerekmektedir. Russula mantarlarının kesin olarak tanımlanması (tür teşhisi) zor olduğundan ve bu cinsteki az sayıda da olsa zehirli mantarlar olduğu bilindiğinden, yalnızca tür düzeyinde tam olarak tanımlayabileceğiniz yenilebilir örnekleri yemek için toplamak çok önemlidir.  Şüpheniz varsa asla toplamayınız.

Ek bilgiler: Benzer türler vardır; Rengi oldukça değişken olan Russula fragilis, bazen Russula atropurpurea’nın görünümünü taklit eder; fakat bu tür çok daha küçük, daha kırılgan ve lamelleri ince dişli kenarlara sahiptir. Russula xerampelina yani Crab Russula’nın ise kırmızı renkli bir gövdesi vardır ve balık gibi kokar. R. brunneviolacea ve R. romellii türleri ile de benzerdir, ancak bunların her ikisi de daha koyu spor izlerine sahiptirler.

Dip not: Sitemizde yazılanlar, sadece ve sadece BİLGİLENDİRME amaçlıdır. Mantar toplamak ve tanımlamak kesinlikle uzmanlık gerektiren bir konudur. Sitemizdeki bilgilere göre mantar toplamamanız ve tüketmemeniz önemle duyurulur! Diğer yazılarımıza göz atmak için tıklayınız.

GALERİ

Güzel mantar görselleri ve bilgiler için Mantarlı Yaşam- Mantar Avcıları Facebook Grubumuzu da ziyaret edebilirsiniz. Web Sitemizde emeği olan herkese çok teşekkür ederiz.

Continue Reading
Click to comment

Leave a Reply

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Leucopaxillus10 saat ago

Ak Hunişapka Mantarı (Leucopaxillus albissimus)

Mantar Türleri19 saat ago

Çizgili Cüceyanak Mantarı (Resupinatus striatulus)

Dumontinia4 gün ago

Çobançanağı Mantarı (Dumontinia tuberosa)

Bolbitiaceae1 hafta ago

Çizgili Gübremantarı (Bolbitius reticulatus)

Cortinariaceae2 hafta ago

Sarımsı Örümcekmantarı (Cortinarius leucoluteolus)

Cantharellaceae2 hafta ago

Tavukbacağı Mantarı (Cantharellus ferruginascens)

Hygrophorus2 hafta ago

Mürekkepgaypaşuk Mantarı (Hygrophorus atramentosus)

Cantharellula3 hafta ago

Grikambur Mantarı (Cantharellula umbonata)

Mantar Türleri3 hafta ago

Dağınık Trişa Mantarı (Trichia decipiens)

Infundibulicybe3 hafta ago

Baz Etçe Mantarı (Infundibulicybe alkaliviolascens)

Mantar Türleri3 hafta ago

Sebasin Mantarı (Sebacina epigaea)

Mantar Türleri4 hafta ago

Dilburanmantarı (Russula turci)

Cortinariaceae4 hafta ago

Keçeli Örümcekmantarı (Cortinarius obtusus)

Discina1 ay ago

Kara Dibiburuşuk Mantarı (Discina melaleuca)

Atractosporocybe1 ay ago

Akkaygan Mantarı (Atractosporocybe inornata)

Lepista1 ay ago

Boz Cincile Mantarı (Lepista multiformis)

Mantar Türleri1 ay ago

Hoş Kozalakebesi Mantarı (Strobilurus esculentus)

Mantar Türleri1 ay ago

Hoş İçikınalı Mantar (Melastiza cornubiensis)

Hygrocybe1 ay ago

Sırlı Mummantarı (Hygrocybe singeri)

Mantar Türleri1 ay ago

Yalancı Göbek Mantarı (Morchella pseudoviridis)

Hymenochaetaceae1 ay ago

Küme Kırçıllı Mantarı (Inonotus glomeratus)

Agaricaceae2 ay ago

Gözenekmantarı (Tulostoma brumale)

Hymenochaetaceae2 ay ago

Çamkavı Mantarı (Porodaedalea pini)

Microstoma2 ay ago

Aloyalı Mantarı (Microstoma protractum)

Fuscoporia2 ay ago

Tüylü Dalkürkü Mantarı (Fuscoporia torulosa)

Mantar Türleri2 ay ago

Kuşaklı Beyaz Boynuz Mantarı (Staheliomyces cinctus)

Lepista2 ay ago

Çakır Cincile Mantarı (Lepista panaeolus)

Mantar Türleri2 ay ago

Kirpikli Kırmızı Fincan Mantarı (Scutellinia kerguelensis)

Galerina2 ay ago

Benli Galerina (Galerina graminea)

Inocybaceae2 ay ago

Yıldızkümbet Mantarı (Inocybe asterospora)

Mantar Türleri2 ay ago

Huş Kirmiti (Russula betularum)

Clitopilus2 ay ago

Çukur Unmantarı (Clitopilus cystidiatus)

Infundibulicybe2 ay ago

Akdeniz Ebişkesi (Infundibulicybe mediterranea)

Lentinus2 ay ago

Saçaklı Kaplanmantarı (Lentinus crinitus)

Cortinariaceae2 ay ago

Tüy Örümcekmantarı (Cortinarius glaucopus)

Auriculariaceae2 ay ago

Kıvrık Karabeyin Mantarı (Exidia glandulosa)

Agaricaceae2 ay ago

Sarı Kirpik Mantarı (Floccularia luteovirens)

Fomitiporia2 ay ago

Robust Braket Mantarı (Fomitiporia robusta) 

Mantar Türleri2 ay ago

Yoz Cüceyelpaze Mantarı (Sarcomyxa serotina)

Boletaceae3 ay ago

Biberlibolet (Chalciporus piperatus)

Amanitaceae3 ay ago

Ak Sümüklükafa Mantarı (Zhuliangomyces illinitus)

Camillea3 ay ago

Sigara İzmariti Mantarı (Camillea leprieurii)

Mantar Türleri3 ay ago

İçikınalı Mantar (Melastiza chateri)

Crepidotaceae3 ay ago

Acur Ayaksız Mantarı (Crepidotus mollis)