Mera Kirmiti (Russula claroflava)

Russula claroflava – Yellow Swamp Russula

Taksonomi – Sınıflandırma

Alem: Mantarlar – Fungi

Bölüm : Basidiomycota

Sınıf: Agaricomycetes

Takım: Russulales

Aile: Russulaceae

Cins: Russula

Tür: Russula claroflava

Russula claroflava Kırılgan mantarlardan olup, memleketimizde Mera Kirmiti olarak bilinir. Batı ve Doğu Karadeniz Bölgelerimizde ve Yukarı Kızılırmak Bölümünde kaydı yapılmış bir Russula türüdür. Bu Kırılgan mantarlardan olan Mera kirmitini, Russula cinsinin başka herhangi bir üyesiyle karıştırmak neredeyse imkansızdır. Habitat gereksinimleri (huş ağacının altındaki nemli zemin) ve kesildiğinde yavaşça grileşen saf sarı şapkası ve eti belirgin ayırt edici özelliklerdir.

Yellow Swamp Brittlegill mantarı, ilk kez 1888 yılında İngiliz mikolog William Bywater Grove (1838 – 1948) tarafından tanımlanmış ve ona Russula claroflava iki terimli bilimsel adını vermiştir.

Russula claroflava’nın eşanlamlıları arasında, Russula constans, Russula ochroleuca var.  claroflava, Russula flava ve Russula decolorans var.  constans bulunur.

Genel adı olan Russula, kırmızı veya kırmızımsı anlamına gelir ve gerçekten de pek çok kırılgan lamellilerin kırmızı şapkaları vardır (ancak hepsi değildir ve istisnalar olabilir). Özel sıfat claroflava, parlak anlamına gelen clar- ve sarı anlamına gelen -flava’dan gelir. Parlak sarı, Yellow Swamp Brittlegill şapkalarının çok iyi bir açıklamasıdır.

Şapka: Russula cinsinin bu orta boy üyesi, yumurta sarışına benzer bir şapkaya sahiptir. Bu şapka  4–10 cm çapında olup, nemliyken hafif yapışkandır ve yapraklar ile diğer döküntüler genellikle şapka üzerine yapışır. Dışbükey olan şapkası, yaşla birlikte düzleşir. Olgun örneklerin merkezinde genellikle hafif bir çöküntü vardır ve kenarda çatlak oluşur. Parlak sarı, bazen koyu sarıya dönüşen şapka yüzeyi kuruyken pürüzsüz ve ıslandığında yapışkandır. Kütikül ortasına kadar soyulur ve kütikülün altındaki et beyazdır, kesildiği veya kırıldığı yerlerde yavaşça grileşir.

Lameller: Mera Kirmiti olarak bilinen bu sarı Russulanın lamelleri koyu hardal rengindedir ve neredeyse serbesttir. Yaşlanma veya berelenme olduğunda lamellerin hardal rengi koyu griye döner.

Gövde-Sap: 4-10 cm boyutlarında olan sap- gövde , beyaz renkli olup, oldukça sağlam, düz ve 1-2 cm kalınlığındadır. 

Koku: Meyvemsi bir kokusu ve hafif bir tadı olmasına karşın, bu kriterler ayırt edici özellik değildirler.

Spor Baskısı: Spor baskısı soluk hardal rengidir. Elipsoidal, 8-9,5 x 6,5-8μm (dikenler hariç) boyutlarında olan sporları izole edilmiş siğiller ile süslenmiştir..   

Habitat: Mera Kirmiti mantarı, yaz ve sonbahar aylarında, genellikle huş (Betula) veya kavak ağaçları altındaki (Populus) fundalık ve sulak bölgelerde görülür. Genellikle yağmurlarla meydana gelen göletler veya bu göletlerin yakınındaki nemli yerleri tercih ederler. Bazen daha kuru yerlerde bulunur.  Türkiye’de, Avrupa’da ve Kuzey Amerika’da görülürler.

Mevsim: Yaz-Sonbahar.

Yenilebilirlik ve Toksisite: Kaynaklarda iyi yenilebilir bir Russula türü olarak bildirilmiştir. Russula claroflava hoş bir tada ve dokuya sahip yenilebilir bir mantardır. Soğan ve sarımsakla sotelenen, bu kolay tespit edilen mantarlar, yabani mantar yemekten hoşlanan insanlar tarafından oldukça beğenilmektedir. Bu sert dokulu mantarlar et yemekleri ile servis edilebilir. Alternatif olarak lezzetli omletlere malzeme olurlar, mantar çorbalarında veya yahnilerinde kullanılabilirler.

Ek bilgiler: Yenilebilir ama buruk bir tadı olan Russula ochroleuca Mera Kirmitine benzer, ancak daha mat sarı bir şapkaya sahiptir.

Dip not: Sitemizde yazılanlar, sadece ve sadece BİLGİLENDİRME amaçlıdır. Mantar toplamak ve tanımlamak kesinlikle uzmanlık gerektiren bir konudur. Sitemizdeki bilgilere göre mantar toplamamanız ve tüketmemeniz önemle duyurulur! Diğer yazılarıma göz atmak için tıklayınız.

GALERİ

Güzel mantar görselleri için  Türkiye’nin Mantar Avcıları Facebook sitemizi de ziyaret edebilirsiniz. Sitemizde emeği olan herkese çok teşekkür ederiz.