Suillellus queletii – Yoz Süngercik Mantarı
Taksonomi – Sınıflandırma
Alem: Mantarlar – Fungi
Bölüm: Basidiomycota
Sınıf: Agaricomycetes
Takım: Boletales
Aile: Boletaceae
Cins: Suillellus
Tür: Suillellus queletii
Suillellus queletii, Deceiving Bolete yani Kandıran Bolet İngilizce ismi ile bilinen bir Bolet türüdür. Suillellus cinsine mensup yenilebilir mantarlar arasındadır.
İlk olarak 1885’te Stephan Schulzer von Müggenburg tarafından bir Boletus türü olarak tanımlanan mantar, 2014 yılında Suillellus cinsine aktarıldı.Queletii sıfatı ise Lucien Quélet’in onuruna verildi.
Bilinen bazı sinonim isimleri arasında Boletus queletii (1885), Versipellis queletii (1886), Suillus queletii (1898), Dictyopus queletii (1898) ve Tubiporus queletii (1937) bulunur.
Şapka: Bu mantar, “Deceiving Bolete” yani Kandıran Bolet ismine layık olacak şekilde değişkenlik arz eden bir görünüme sahip bir mantardır. şapkası 6-18 cm çapındadır. Şapka başlangıçta genişçe kubbeli olup, zamanla neredeyse düzleşir. Sarımsı-turuncu, kayısı-turuncu ya da kırmızımsı turuncu renklerde olabilir, bazen daha koyu kırmızı da olabilir. Yüzeyi ilk başta kuru ve çok ince tozludur (pruinose), yaşlandıkça daha pürüzsüz hale gelir. Kesildiğinde veya berelendiğinde mavimsi-siyahımsı bir renk alır.
Gözenekler ve Tüpler: Gözenekler başlangıçta sarıdır, kısa süre sonra turuncuya dönüşür (kayısıdan şeftali tonlarına kadar turuncudur) ve sonunda kırmızımsı olabilir. Tüpler ise kahverengidir ve kesildiğinde hava ile temas edince maviye döner.
Gövde-Sap: Stipe pürüzsüz ve altın sarısıdır. Sapların içi doludur, silindirik ya da hafifçe topuz biçimindedir, sıklıkla aşağıya doğru sivrilir ve köklenmiş görünümde olur. Ortalamab 4-8 cm uzunluğunda ve 4-8 mm çapındadır. Tepe kısmı sarıdır, tabana doğru gidildikçe koyu kırmızıya döner. Yüzey genellikle noktalı/granüllü olur, bazen çok hafif bir ağ deseni (retikül) görülebilir.
Sapın üst yarısının dokusu soluk sarıdır ve zedelenince maviye döner; alt yarısı ise koyu şarap kırmızısı — neredeyse pancar mor-kırmızısıdır.
Koku: Koku ayırt edici değildir, ve eti hafif keskin bir tada sahiptir.
Spor Baskısı: Spor baskısı zeytin kahverengisidir. Sporlar iğsi (subfusiform) ya da elipsoidal, yüzeyleri düzgündür. Spor boyutları 9-14 x 4.5-7 μm (mikrometre). Bu Bolet türleri için alışılmadık derecede kısa ve tombuldur bir durumdur.
Habitat: Suillellus queletii mikorizal (ektomikorizal – ağaç kökleriyle simbiyotik ilişki kuran) bir mantardır. Tür genellikle kireçli topraklarda, meşe başta olmak üzere kayın ve ıhlamur gibi sert ağaçların altında bulunur. Ana kara Avrupa’da, huş ağaçlarıyla birlikte de gözlenmiştir.
Aralık 2020 kayıtlarına göre (TML- Türkiye Mantarları Listesi) Türkiye’de, Karadeniz Bölgesi, Asıl Ege Bölümü, Konya Bölümü Adana Bölümü ve Orta Fırat Bölümünde resmi kaydı yapılmıştır.
Mevsim: Yaz ve Sonbahar.
Yenilebilirlik ve Toksisite: Yenilebilir bir mantar türü olduğunu bir çok kaynakta görmekteyiz.
Ek bilgiler: Benzer türler arasında aynı aileye mensup 2 türü bilmek gerekir;
1-Suillellus luridus: Sapında belirgin ağ deseni vardır ve sporları da daha büyüktür.
2-Neoboletus luridiformis: Sap eti genellikle sarıdır ve sporları da yine daha büyüktür.
Dip not: Sitemizde yazılanlar, sadece ve sadece BİLGİLENDİRME amaçlıdır. Mantar toplamak ve tanımlamak kesinlikle uzmanlık gerektiren bir konudur. Sitemizdeki bilgilere göre mantar toplamamanız ve tüketmemeniz önemle duyurulur! Diğer yazılarımıza göz atmak için tıklayınız.
GALERİ
Bu makalenin sitemizde yazılmasında katkıları bulunan Burakhan Kösem kardeşimize , destekleri ve güzel görselleri için çok teşekkür ederiz.
Güzel mantar görselleri ve bilgiler için Mantarlı Yaşam- Mantar Avcıları Facebook Grubumuzu da ziyaret edebilirsiniz. Web Sitemizde emeği olan herkese çok teşekkür ederiz.
