Pullukarakız (Tricholoma atrosquamosum)

Tricholoma atrosquamosum – Pullukarakız Mantarı

Taksonomi – Sınıflandırma

Alem: Mantarlar – Fungi

Bölüm: Basidiomycota

Sınıf: Agaricomycetes

Takım: Agaricales

Aile: Tricholomataceae

Cins: Tricholoma

UTür: Tricholoma atrosquamosum

Tricholoma atrosquamosum, 1837’de Fransız doğa bilimci François Fulgis Chevallier tarafından Agaricus atrosquamosus olarak tanımlandı. 1877 yılında ise İtalyan mikolog Pier Andrea Saccardo tarafından bugün de geçerli olan Tricholoma atrosquamosum bilimsel ismi verilmiştir. ikili adını verdiği 1877 yılına dayanmaktadır. T. atrosquamosum genellikle Dark Scarlet Knight yani Kara Pullu Şövalye olarak bilinir. Türkiye Mantarları Listesindeki Türkçe adı “Pullukarakız” mantarıdır.

Sinomleri arasında Agaricus atrosquamosus, Tricholoma terreum var.  atrosquamosum ve Tricholoma nigromarginatum bulunur.

Spesifik sıfat “atrosquamosum” Latince’den gelir ve “siyah pullara sahip olmak”anlamına gelir.  Bu mantarların şapkalarını kaplayan siyahımsı pulları ifade eder.

Şapka: 4–10 cm çapında olan şapkası, koyu gri-kahverengi pullarla kaplıdır. Genç örnekler, olgunlaştıkça dışbükey ila düz hale gelen daha konik şapkalara sahiptir. Genellikle diğer gri şapkalı Tricholoma türlerine göre daha koyu renklidir.

Lameller: Soluk gri-kahverengi lamelleri adnate veya serbesttir (sapa bağlı değildir).

Gövde-Sap: Gayet sert ve sağlam olan sap, 2,5–8 cm boyunda ve 0,7–2 cm genişliğindedir. Sap üzerinde bir halkası (yüzük) yoktur.  Her yerinde veya tepe noktasıyla sınırlı, küçük siyahımsı pullarla kaplıdır. Sapın tabanı yeşilimsi veya pembemsi olabilir ve kuruduktan sonra kırmızımsı hale gelir.

Şapkasının ve gövdesinin (sapının) eti grimsidir ve havaya maruz kaldığında önemli ölçüde renk değiştirmez.

Koku: Hafif unumsu bir kokusu vardır. Hafif acımsı bir tadının olduğu bildirilmiştir.

Spor Baskısı: Spor baskısı rengi beyazdır. Sporlar elipsoidal, pürüzsüz, 6-8 x 3,5-6μm boyutlarında ve inamiloid’dir.

Habitat: Özellikle yaprak döken, geniş yapraklı ağaçlarla (Meşe, Kayın ve Ladin gibi) mikorizal bir mantar türüdür. Zaman zaman iğne yapraklı (Çam gibi) ağaçlar alandaki kireçli topraklarda da büyürler. T. atrosquamosum Kuzey Amerika ve Avrupa’da bulunur. Avrupa’da genellikle nadirdir ve Hollanda’da nerdeyse yok olma tehlikesiyle karşı karşıyadır. Mantar kireçli topraklarda özellikle kayın ve ladin olmak üzere yaprak döken ve iğne yapraklı ağaçların altında görülür. Türkiye’de resmî kaydının yapıldığı bölgeler arasında (2020 kayıtlarına göre), Orta ve Doğu Karadeniz Bölümleri ile Adana Bölümü bulunmaktadır.

Mevsim: Yaz sonu ve Sonbahar. Ilıman bölgelerde Aralık ayı sonuna kadar da görmek mümkündür.

Yenilebilirlik ve Toksisite: Her ne kadar yenilebilir bir tür olarak bildirilmiş olsa da, Pullukarakız Mantarı yakın akrabası ve aynı cinse mensup zehirli türler ile (Tricholoma pardinum ve Tricholoma terreum gibi) karıştırılabilir. Bu sebepten biz tüketilmesini önermiyoruz.

Ek bilgiler: Tricholoma pardinum ve Tricholoma terreum başta olmak üzere, diğer birkaç grimsi Tricholoma türleri ile karıştırılabilir.

Dip not: Sitemizde yazılanlar, sadece ve sadece BİLGİLENDİRME amaçlıdır. Mantar toplamak ve tanımlamak kesinlikle uzmanlık gerektiren bir konudur. Sitemizdeki bilgilere göre mantar toplamamanız ve tüketmemeniz önemle duyurulur! Diğer yazılarımıza göz atmak için tıklayınız.

GALERİ

Güzel mantar görselleri ve bilgiler için Mantarlı Yaşam- Mantar Avcıları Facebook Grubumuzu da ziyaret edebilirsiniz. Web Sitemizde emeği olan herkese çok teşekkür ederiz.