Boyalıkarakız mantarı (Tricholoma sulphureum)

Tricholoma sulphureum-Boyalıkarakız

Taksonomi – Sınıflandırma

Alem: Mantarlar – Fungi

Bölüm : Basidiomycota

Sınıf: Agaricomycetes

Takım: Agaricales

Aile: Tricholomataceae

Cins: Tricholoma

Tür: Tricholoma sulphureum

Tricholoma sulphureum, çok ender bulunan bir Tricholoma türü olan sulphur knight (Kükürt şövalyesi), güçlü keskin kokusundan dolayı gas agaric veya gaz mantarı olarak da bilinir.

Tricholoma sulphureum ilk olarak 1784’te Fransız botanikçi Pierre Bulliard tarafından Agaricus sulphureus olarak tanımlanmıştır. 1871’de Alman mikolog Paul Kummer tarafından Tricholoma cinsine aktarılmış ve bugünkü ismini almıştır.

Şapka: Kükürt sarısı şapkası, genellikle kırmızımsı kahverengi veya zeytin tonlarında olup dışbükeydir. Genellikle dalgalı bir kenar ile, bazen düzleşir veya hafifçe bastırılır. Belli belirsiz bir umbosu vardır. Şapka çapı 3 ila 8 cm çapında olup yüzeyi mattır.

Lameller: Parlak kükürt sarısı renkli lamelleri  kalın, aralıklı ve sinuate’tir yani sapın yanında çentikli yapıdadır.

Gövde-Sap: Sapta yüzük ve volva yoktur. Boyutları 3 ila 5 cm uzunluğunda, 0,6 ila 1 cm çapındadır. Seyrek kırmızımsı liflerle dikey olarak sıralanmıştır, parlak sarı renkli ve silindiriktir.

Koku: Şaşırtıcı bir şekilde, aşırı keskin kükürt kokusuna rağmen, bu mantarın kendine özgü bir tadı yoktur. Bununla birlikte, zehirli olduğu bilinmektedir ve bu nedenle itici kokusunun ayırt edici olması mantar avcıları için çok önmeli bir ayıraçtır. bu kötü kokuya neden olan kimyasal Skatole veya diğer bir deyişle 3-methylindole’dir. Bazı kaynaklarda mide bulandırıcı veya tiksindirici olarak tanımlanan karmaşık bir kokuya sahip olduğunu bildirmektedir. Tadı ise acıdır.

Spor Baskısı: Spor baskısı beyazdır. Elipsoidal ve pürüzsüz sporları 9-12 x 5-6.5um boyutlarında olup inamiloiddir.

Habitat: Bu zehirli mantar bazen söğüt ağaçları altındaki nemli topraklarda bulunur, ancak daha çok Kayın ve meşe ağaçları ile mikorizaldir. Genellikle yaprak döken, geniş yapraklı ağaçlarla mikorizal olan Boyalıkarakız mantarı, nadiren de olsa iğne yapraklı ormanlarda da bulunur. Avrupa’da, Kuzey Amerika’da ve Çin’de yaygın olarak bulunmaktadır. Türkiye’de resmî kaydı olan bölgeler arasında, Güney Maramara Bölümü, Batı ve Orta Karadeniz Bölümleri, İç Batı Anadolu Bölümü ve Adana Bölümü bulunmaktadır.

Mevsim: Genelde Yaz sonu ve Sonbaharda görülen türe zaman zaman İlkbahar da da rastlanılmıştır.

Yenilebilirlik ve Toksisite:  Zehirlenme raporları olan bu mantar genellikle rehber kitaplarda yenmez olarak sınıflandırılır. Semptomlar ağırlıklı olarak gastrointestinaldir ve bazıları nörolojiktir. Bu sebeple yenmez değil de zehirli bir tür olarak kabul edilmelidir.

Türkiye’de nesli kritik derecede tehlikede olan türler kategorisindedir.

Ek bilgiler: T. sulphureum daha koyu renkli olan Sarıkarakız mantarı- Tricholoma equestre ile karıştırılabilir, ancak T.equestre yapışkanımsı bir şapkaya, beyaz ete, ince kalabalık lamellere ve unsu bir kokuya sahiptir. Her iki türde zehirlidir.

Dip not: Sitemizde yazılanlar, sadece ve sadece BİLGİLENDİRME amaçlıdır. Mantar toplamak ve tanımlamak kesinlikle uzmanlık gerektiren bir konudur. Sitemizdeki bilgilere göre mantar toplamamanız ve tüketmemeniz önemle duyurulur! Diğer yazılarımıza göz atmak için tıklayınız.

GALERİ

Güzel mantar görselleri ve bilgiler için Mantarlı Yaşam- Mantar Avcıları Facebook Grubumuzu da ziyaret edebilirsiniz. Web Sitemizde emeği olan herkese çok teşekkür ederiz.