Tuber rufum – Esmertrüf mantarı
Taksonomi – Sınıflandırma
Alem: Mantarlar-Fungi
Bölüm : Basidiomycota
Sınıf: Pezizomycetes
Takım: Pezizales
Aile: Tuberaceae
Cins: Tuber
Tür: Tuber rufum
Türkiye’de Esmertrüf mantarı olarak bilinen Tuber rufum, diğer trüf türlerinin aksine ekonomik değeri pek olmayan bir türdür. Bu da diğerleri gibi Tuberaceae ailesine mensup bir mantardır. Latince “Tuber”, çıkıntı, yumru, yer mantarı manasına gelirken, “rufum” kırmızı, kırmızımsı, açık kahverengi anlamlarına gelir.
Genel Özellikleri: Trüf gövdesi toprak altında, yuvarlatılmış küremsi şekilde veya düzensiz formda, bazen bazal depresyonla, 1-4 cm boyutunda, kırmızımsı kahverengi, sarı kahverengi, siyahımsı renklerde ve çok az siğillidir.
Gleba, tabi iç yüzeyler, kompakt, kıkırdak kıvamında, çeşitli uzunluklarda, beyazımsı steril damarlardan oluşan, genellikle kesintiye uğramış, ancak kıvrımlı ve daha koyu, kırmızımsı kahverengi veya tamamen grimsi verimli bir doku ile oluşturulmuş kıkırdak kıvamındadır.
Memleketimizde Esmertrüf mantarının kaydının yapıldığı illerimiz arasında Aydın, Antalya, Bolu, Burdur,Denizli, Kastamonu, Konya, Muğla, Osmaniye bulunur.
Koku: Olgun ve taze örneklerinin kokusunun tütsülenmiş jambon gibi koktuğu bilinir. Tadı konusunda ise net bir veri henüz yoktur. Farklı kaynaklardan araştırıldığında, hoş olmayan sarımsak benzeri kokusunun ve ceviz benzeri aromasının olduğunu öğrenmekteyiz. Bu tütsülenmiş aşırı yoğun kokusu sebebiyle Esmertrüf mantarları, trüf mantarı köpekleri, trüf mantarı böcekleri (Leiodes cinnamomea) ve trüf mantarı sinekleri (Suillia spp.) tarafından kolayca tespit edilebilirler.
Spor Baskısı: Esmertrüf sporları 18-38 x 15-26 µm boyutlarında, oval ila eliptik görünümlü, belirgin şekilde dikenli, iletilen ışıkta koyu kahverengi, ascus başına 1 ila 6 sporludurlar.
Habitat: Meşe ağacı türleri (Quercus) ve kozalaklı ağaçların altında dağınık şekilde bulunurlar.
Mevsim: İlkbahar veya Sonbahar.
Yenilebilirlik ve Toksisite: Her ne kadar “bütün trüf türleri (Tuber sp) yenilir” deniyor olsa da, T. rufum için, bu konuda kayda değer net bir bilgi mevcut değildir. Yeniliebilirliği için, bilinmiyor ifadesi kullanmak daha doğrudur. Her ne kadar zehirli bir mantar olmasa da, Esmertürüf için, bazı İtalyan kaynaklarda “hoş olmayan kokusu nedeniyle yenmeyen bir trüf mantarıdır” diye yazar.
Ek bilgiler: Ne yazık ki, dolandırıcılık için ince trüf mantarı ile karıştırılarak satışa sunuluyor olduğu da bilinmelidir.
Dip not: Sitemizde yazılanlar, sadece ve sadece BİLGİLENDİRME amaçlıdır. Mantar toplamak ve tanımlamak kesinlikle uzmanlık gerektiren bir konudur. Sitemizdeki bilgilere göre mantar toplamamanız ve tüketmemeniz önemle duyurulur! Diğer yazılarıma göz atmak için tıklayınız.
GALERİ
Güzel mantar görselleri ve bilgiler için Mantarlı Yaşam- Mantar Avcıları Facebook Grubumuzu da ziyaret edebilirsiniz. Web Sitemizde emeği olan herkese çok teşekkür ederiz.
Comments (2)
Elifsays:
01/05/2022 at 09:41Mrb ben bisey soracagim neden bazi turlerin adlarinin sonuna sp yaziyor.. bi aciklama yapar misiniz arastirdim ama bulamadim
İsmail Dönmezsays:
01/05/2022 at 22:17Mantarlı Yaşam ailesinden Selamlar sevgiler Elif hanım. “sp” Kısaltma olarak Species yani tür demektir. Misal Morchella cinsine ait türleri ayırt etmek gayet zordur. Çoğu zaman Profosyonellik ve ekipman gerektirir. Bu sebeple Morchella sp. olarak yazılır genelde. Kuzugöbeği Mantarı der geçeriz çoğu zamanda. İşte “Morchella sp “gördüğünüz zaman bilmelisiniz ki Morchella cinsine ait türlerden biri yani Kuzugöbeği (Morel) mantarlarından bir tür anlatılmak isteniyor. Umarım açıklayıcı olmuştur. Bu örnek tğm diğer mantar cinsleri için uygulanabilir. Misal Bir mantar buldunuz ve cinsinden %100 eminsiniz ve Russula cinsi. Tür de şüpheniz varsa Russula sp diye yazıp geçebilirsiniz. Saygılar, hürmetler.