Kötükese Mantarı (Amanita battarrae)

Amanita battarrae

Taksonomi – Sınıflandırma

Alem: Mantarlar – Fungi

Bölüm : Basidiomycota

Sınıf: Agaricomycetes

Takım: Agaricales

Aile: Amanitaceae

Cins: Amanita

Tür: Amanita battarrae

Amanita battarrae, Banded Amanita ve Grey-zoned ringless amanita ingilizce isimleri ile tanınan nadir bulunan yüzüksüz bir Amanita türüdür. Türkiye’de de nadir de olsa rastlanılan bu tür, Türkiye Mantarları Listesi adlı kitabını yazan ve yazılımında emeği olan değerli hocalarımızca, Kötükese Mantarı olarak isimlendirilmiştir.

Sinonimleri (Eş anlamlıları): Amanita inaurata, Amanita umbrinolutea, Amanita vaginata, Amanitopsis battarrae, Amanitopsis umbrinolutea, Amanitopsis vaginata.

Şapka: Kötükese Mantarı şapkası kül grisi renktedir (cinereus), mantar olgunlukta düzlemsel, pürüzsüz, yapışkan ve yarı parlaktır. Şapka üzerinde şapkayı çevreleyen yüzeyden daha doygun bir gri olan iki dairesel bölge bulunur. Şapkanın kenarı çizgilidir. Merkezde ise koyu renkli bir umbosu (çıkıntı-şişkinlik) mevcuttur.

5 ila 12 cm çapındaki şapkası , mantarın gövdesi olgunlaştıkça giderek koyulaşan bir merkeze sahip, gri-kahverenginin çeşitli tonlarındadır. Şapka başlangıçta yumurta şeklindedir ve daha sonra dışbükey görünüm kazanır, en sonunda ise düzleşir.

Lameller: Amanita battarrae’nin lamelleri kremsi beyaz, kalabalık, serbest veya bazen zayıf bir şekilde yapışıktır. Diğer grisetlerde olduğu gibi, genellikle değişken uzunlukta ve düzensiz dağılmış birkaç kısa lamel vardır.

Gövde-Sap: Bu nadir bulununan yüzüksüz amanita gövdeleri genellikle 7 ila 15 cm uzunluğunda ve 0,8 ila 1,8 cm çapındadır. sivrilen (üstte daha dar), beyaz ve ince yünlü, gri-kahverengi pullarla kaplıdır.

Diğer grisetlerde olduğu gibi, gövde üzerinde yüzük (halkası) yoktur, ancak sapın tabanında, bazen yer seviyesinin altına veya yaprak çöpüne gömülen, kahverengi-kahverengi benekli beyaz kese benzeri kalıcı bir volva vardır.  Gövde eti beyazımsıdır.

Koku: Ayırt edici bir kokusu yoktur.Hafif ama hoş bir tadı olduğu bildirilmiştir.

Spor Baskısı:  Sporları küresel, pürüzsüz, 11-13µm boyutlarında ve inamiloiddir. Spor baskısı rengi ise Beyazdır.

Habitat: Sert ağaçlarla özellikle Meşe ile mikorizaldir. Ayrıca Dişbudak ve Fındık ve bazen de iğne yapraklı ağaçların olduğu ormanlarda da bulunması olasıdır.

Mevsim: Yaz – Sonbahar. Özellikle Temmuz Ekim arası sezonudur.

Yenilebilirlik ve Toksisite: Amanita battarrea’nın toksik olabileceğine dair endişeler bulunmaktadır. Bu yenilebilirliği hakkında çok az şey bilinen nadir bir mantardır. Mantarlı Yaşam ailesi olarak bizim tavsiyemiz yemek için toplanmaması yönündedir.

Ek bilgiler: Benzer türler arasında Amanita vaginata ve Amanita fulva’yı söylemeden geçmemek gerek. Meşe mantarı olarak bildiğimiz Amanita vaginata’ya benzer fakat Meşe mantarı, şapkası üzerinde belirgin bölgeleri (Bandlar) olmayan, gri-kahverengi bir şapkaya sahiptir. Ayrıca sapı pürüzsüz ve özelliksizdir. Amanita fulva‘nın ise sarımsı-turuncu bir şapkası ve beyaz lamelleri vardır, sapı pürüzsüz ve özelliksizdir.

Dip not: Sitemizde yazılanlar, sadece ve sadece BİLGİLENDİRME amaçlıdır. Mantar toplamak ve tanımlamak kesinlikle uzmanlık gerektiren bir konudur. Sitemizdeki bilgilere göre mantar toplamamanız ve tüketmemeniz önemle duyurulur! Diğer yazılarımıza göz atmak için tıklayınız.

GALERİ

Güzel mantar görselleri ve bilgiler için Mantarlı Yaşam- Mantar Avcıları Facebook Grubumuzu da ziyaret edebilirsiniz. Web Sitemizde emeği olan herkese çok teşekkür ederiz.