Çıkrık İstiridyesi (Pleurotus cornucopiae)

Pleurotus cornucopiae

Taksonomi – Sınıflandırma

Alem: Mantarlar – Fungi

Bölüm : Basidiomycota

Sınıf: Agaricomycetes

Takım: Agaricales

Aile: Pleurotaceae

Cins: Pleurotus

Tür: Pleurotus cornucopiae

Pleurotus cornucopiae- Çıkrık İstiridyesi mantarı, Oyster Mushroom yani İstiridye mantarı olarak bilinen Pleurotus ostreatus a çok benzeyen, yenilebilir bir mantardır. Bu tür ilk olarak 1793 yılında, Fransız doğa bilimci Jean Jacques Paulet (1740 – 1826) tarafından bilimsel olarak tanımlandı ve ona Fungus cornucopiae iki terimli adını verdi.  Şu anda kabul edilen bilimsel adı Pleurotus cornocopiae ise, bir başka Fransız, mikolog Léon Louis Rolland’ın (1841 – 1912) bu türü yeniden tanımladığı 1910 yılına dayanmaktadır.

 Pleurotus cornucopiae eşanlamlıları arasında, Agaricus dimidiatus, Dendrosarcus cornucopiae, Fungus cornucopiae, Agaricus cornucopiae, Agaricus sapidus, Pleurotus ostreatus f.  cornucopiae ve Pleurotus sapidus bulunmaktadır.

Şapka: Çıkrık İstiridyesi şapkasının rengi, soluk sarı (hardal), kahverengimsi, gri veya krem olabilir. Şapka çapı yaklaşık 4-12 cm yaklaşık (en çok 15 cm’) kadar büyüyebilir. Olgunlaştığında pürüzsüz bir yüzeye sahip olan şapka, konveks yani dışbükeydir.

Lameller:  Beyazımsı lameller gövdeden aşağı doğru devam eder ve anastomoz (çapraz çapraz) olarak altta bir sırt ağı şeklinde görülür.

Gövde-Sap:  Sap her zaman mevcuttur, çatallı olabilir ve eksantrikten oldukça merkezi olana kadar değişebilir. Boyutları yaklaşık 11 cm uzunluğa ve 2 cm kalınlığa kadar olabilir. Bazen birden çok sap tabanda kaynaşır, dallanmış bir görüntü oluşturur. Sapta yüzük ve kökte volvası bulunmaz.

Koku: Mantarımsı bir kokusu vardır, bazı kaynaklarda biraz anason koktuğu ve unlu bir tadının olduğu bildirilmiştir. Yine de bu tür için net ayırt edici özellikler değildir.

Spor Baskısı: Oldukça uzun ve elipsoid görünümlü sporları 8-11 um x 3.5-5.5 µm boyutlarındadır. Sistidyum yoktur. Spor baskısı rengi beyaz veya soluk kremdir.

Habitat: Bu mantar ölü ağaçta saprobiktir ve ayrıca zayıf bir parazit olabilir. Meşe, kayın, karaağaç ve diğer geniş yapraklı ağaçların kütükleri ve düşmüş gövdelerinde oluşur. Branched Oyster Mushroom (Dallı İstiridye Mantarı), Avrupa anakarasının hemen hemen her yerinde yaygın halde bulunur. Bu yayılım batı Asya’ya kadar da uzanır. Türkiye’de de kaydı olan bir türdür.

Mevsim: İlkbaharda çıkar ve yaz sonuna kadar, hatta sonbahar ortalarına kadar görülebilir.

Yenilebilirlik ve Toksisite: Çıkrık İstiridyesi Mantarı yenilebilir bir Pleurotus türü mantardır.

Ek bilgiler: Benzer türler arasında Pleurotus dryinus vardır. Bu türün geniş, braket türlerini andıran büyük bir şapkası vardır. Sapında da kısa ömürlü bir halka (yüzük) bulunur. Ayrıca, yakın akrabası Pleurotus ostreatus – İstiridye mantarına da çok benzer. İstiridye mantarının şapka rengi (arduvaz veya mavimsi gri) ve lamellerin çok düzensiz olmaması ile ayırt edilebilir. Benzer diğer bir türde Pleurotus pulmonarius’tur. P. cornucopiae ile karşılaştırılabilir bir şapka rengine sahiptir, ancak stipe yani sap üzerindeki lamelleri Çıkrık istiridyesinden çok Pleurotus ostreatus’a benzer.

Dip not: Sitemizde yazılanlar, sadece ve sadece BİLGİLENDİRME amaçlıdır. Mantar toplamak ve tanımlamak kesinlikle uzmanlık gerektiren bir konudur. Sitemizdeki bilgilere göre mantar toplamamanız ve tüketmemeniz önemle duyurulur! Diğer yazılarıma göz atmak için tıklayınız.

GALERİ

Güzel mantar görselleri için  Türkiye’nin Mantar Avcıları Facebook sitemizi de ziyaret edebilirsiniz. Sitemizde emeği olan herkese çok teşekkür ederiz.