Küme Mantarı (Polyporus umbellatus)
Taksonomi – Sınıflandırma
Alem: Mantarlar – Fungi
Bölüm : Basidiomycota
Sınıf: Agarcomycetes
Takım: Poliporallar
Aile: Poliporaceae
Cins: Polyporus
Tür: Polyporus umbellatus
Küme Mantarı (Polyporus umbellatus) Ormanda Tavuk olarak bilinen ilgili Grifola frondosa türünden çok daha az yaygın olan Umbrella polypore – Polyporus umbellatus’un mantar gövdeleri oldukça kısa ömürlüdür, yaprak döken sert ağaç ağaçlarının tabanlarında veya büyük yer altı köklerinde ve çoğunlukla meşe ağaçlarında mantar kümeleri olarak bulunurlar. Bu mantarlar parazittir ve canlı ağaçlara saldırarak beyaz bir çürümeye neden olurlar. Ağaçlar bu mantar enfeksiyonuyla birkaç yıl yaşayabilir ve bu nedenle meyve gövdeleri birkaç mevsim tekrarlayabilir. Son yıllarda mantar popülasyonu sebebiyle mantarların önemi giderek artmıştır ve mantarlar tıbbi özellikleri ile ön plana çıkmaya başlamıştır. Son zamanlarda Küme mantarı üzerindeki araştırmalar sonucunda tıbbi şekilde faydaları ön plana çıkmıştır. Bu eşsiz güzellikteki mantarın antitümör, antikanser, antioksidan, serbest radikal süpürme, bağışıklık sistemi geliştirme ve antimikrobiyal aktivitelerden sorumlu olduğu gösterilen birçok biyoaktif bileşik içerdiğini keşfedilmiştir.
1801’de Christiaan Hendrik Persoon, bu büyük Polipora mantarını Boletus umbellatus iki terimli bilimsel adını vererek tanımladı. 1821 tarihli Systema Mycologicum adlı eserinde, büyük İsveçli mikolog Elias Magnus Fries, bu türü Polyporus cinsine aktarmış ve böylece şu anda kabul edilen bilimsel adı Polyporus umbellatus’u oluşturmuştur. Biz mantarlı yaşam ailesi olarak bu mantarı “Küme mantarı” olarak işleyeceğiz.
Şapka: Başlangıçta grimsi kahverengi olan şapkası, ince liflerle veya küçük lifli pullarla kaplıdır. Gençken beyaz etli olan şapkalar, daha sonraları koyu sarı renge döner ve tam olgunlaşıp, yaşlandığında ise kahverengiye döner
Gözenekler: Küme mantarında lamel yapısı bulunmaz tüplü gözeneklerden oluşmaktadır. Şapkanın verimli alt yüzeyi, tipik olarak 1 ila 1.5 mm derinliğinde ve genellikle yuvarlak sığ tüplerden oluşur. Tipik olarak mm’de 1 aralıklı soluk krem köşeli gözeneklerde son bulurlar ve gövdeye doğru azalırlar.
Gövde-Sap: Tüm mantar gövdesinin çapı 50 cm’ye kadar olabilir, ince, dalgalı kenarlı, sığ huni şeklindeki şapkalar, biten terminal dallarla tekrar tekrar dallanan kalın, etli bir bazal gövdeden oluşur.
Koku: İlk evrelerde hoş mantarımsı olan kokusu, yaşla birlikte azalır.
Spor Baskısı: Beyaz
Habitat: Meşe ağaçlarının ve diğer sert ağaçların dibinde asalak şekilde yaşarlar. Bu mantar, konakçı ağacı öldükten sonra bir süre saprob olarak da beslenebilir. Aynı ağaç gövdesinde tekrar görmek mümkündür.
Mevsim: Yaz aylarının sonunda ve sonbahar kış aylarında görülür mantar ömrü bazı ağaç mantarları aksine uzun ömürlü değildirler.
Yenilebilirlik ve Toksisite: İyi yenilebilir mantarlar arasındadır. Toplayıcılar tarafından lezzetli olduğu söylenmektedir. Aşağıdaki gibi belirtilen tıbbi özellikleri mevcuttur.
Ek bilgiler: Küme Mantarı (Polyporus umbellatus) benzer türler yenilebilir olan Grifola frondosa ve Sparassis crispa gibi mantarlarla karıştırılabilinir.
Polyporus umbellatus – Küme Mantarının Tıbbi Faydaları:
Polyporus umbellatus’un dört önemli faydası:
- Sıvı tutulması – Polyporus’taki benzersiz bileşikler onu mükemmel bir doğal diüretik yapar. Dolaşımı uyardığı için lenfatik drenaj için mantarlara gider.
- Solunum problemleri – Polyporus’un terapötik özellikleri solunum fonksiyonlarını ve akciğerleri etkileyen durumları iyileştirmeye yardımcı olur. Polyporus iyi nefes almanıza yardımcı olan mantardır!
- Böbrek Taşları – Polyporus’un böbrek problemlerini destekleyen, özellikle böbrek taşı oluşumunu önlemede yardımcı maddeleri vardır.
- İdrar yolu enfeksiyonları – polikorusta bulunan bileşikler idrar yolu enfeksiyonlarını önlemeye yardımcı olur.
P. umbellatus, ergosterin, alfa hidroksi, tetracosane asit, Biyotin (bir çeşit B vitamini kompleksi), polisakkarit ve polipeptid içerir ve ayrıca selüloz ve mineral bakımından da zengindir. Minerallerin bileşenleri başlıca olarak kalsiyum, potasyum, demir ve manganez, bakır ve çinko gibi eser elementleri içerir. Polyporus umbellatus, bağışıklık sistemi uyarıcısı, antikanser, antiinflamatuar ve hepatoprotektif özelliklere sahip biyoaktif bileşikler içerebilir. Karaciğer sağlığını desteklerken, bağışıklık sistemini geliştirdiğine inanılır,. Bakteri kaynaklı hastalıklara karşı özellikle etkilidir. Uzun süreli kullanımın kendini mutlu ve dinçleştirdiğini ve daha genç görünmesini sağladığı bildiriliyor. Bir diüretik olarak traditonal kullanımının yanı sıra, Polyporus Umbellatus’un polisakkarid ekstreleri, kemoterapinin yanında adjuvan (Vücudun bir antijene karşı bağışıklık yanıtını arttıran bir madde) ve kanser tedavisinde kullanım için Çin’de lisanslı olarak bir umut vaat etmektedir. Son derece anti-viral ve bu yaygın CYB’nin hastalarında Chlamydia aktivitesini azaltma olağandışı özelliğe sahiptir. Geleneksel olarak Hepatit B ile savaşmak için kullanılıyordu, ancak bu özelliği doğrulamak için daha fazla araştırma yapılması gerekiyor. 1990 yılında Japonya da yapılan bir çalışmada, saç büyütmesinin uyarılması için şimdiye kadar gösterilmiş olan 3 bileşik izole edilmiştir. Bu bileşikler, asetosikson ve polyporusteron A ve B’dir. Kolesterol düşürücü. Kan basıncının düzenlenmesi, diyastolik kan basıncına iyi etki (kan basıncının ikinci sayısı) Cilt yapısının iyileştirilmesi, Kanserler (akciğer, karaciğer, prostat, lösemi), Kardiyak fonksiyonun geliştirilmesi, Barysomatia Hemoroid tedavilerinde kullanıldığı söylenmektedir.
Tıbbi Özellikler:
P. umbellatus, karakteristik yeraltı sklerotisi oluşturan Polyporaceae familyasına ait tıbbi bir mantardır. Bu sklerotlar, Geleneksel Çin Tıbbında yüzyıllardır kullanılmaktadır ve ödemi tedavi etmek ve diüretik süreçleri desteklemek için kullanılmaktadır. Son birkaç on yılda, araştırmacılar bu taksonun antitümör, antikanser, antioksidan, serbest radikal süpürme, bağışıklık sistemi geliştirme ve antimikrobiyal aktivitelerden sorumlu olduğu gösterilen birçok biyoaktif bileşik içerdiğini keşfettiler. Gelecek vadeden tıbbi değeri nedeniyle P. umbellatus birçok tıbbi üründe ve gıda takviyesinde bileşen olarak kullanılmaktadır. Böylece P. umbellatus’a olan talep artmıştır. Yüksek küresel talebi karşılamak için P. umbellatus, doğal veya endüstriyel koşullar altında yetiştirilmektedir. Ayrıca P. umbellatus’un tıbbi kullanımlarına, çeşitli farmakolojik özelliklere sahip biyoaktif metabolitlerin çeşitliliğine ve sağlık bakımı veya alternatif ilaçlar olarak büyük ilgi gören tıbbi ürünlere odaklanıyoruz.
Araştırmanın tüm metnini okumak için tıklayınız.
Dip not: Sitemizde yazılanlar, sadece ve sadece BİLGİLENDİRME amaçlıdır. Mantar toplamak ve tanımlamak kesinlikle uzmanlık gerektiren bir konudur. Sitemizdeki bilgilere göre mantar toplamamanız ve tüketmemeniz önemle duyurulur! Diğer yazılarıma göz atmak için tıklayınız.
GALERİ
Güzel mantar görselleri için Türkiye’nin Mantar Avcıları Facebook sitemizi de ziyaret edebilirsiniz. Sitemizde emeği olan herkese çok teşekkür ederiz
Bir yanıt yazın