Connect with us

Mantar Türleri

Ecel Kirmiti (Russula subnigricans)

Published

on

Russula subnigricans – Ecel Kirmiti – Deadly Russula


Taksonomi – Sınıflandırma

Alem: Mantarlar – Fungi

Bölüm: Basidiomycota

Sınıf: Agaricomycetes

Takım: Russulales

Aile: Russulaceae

Cins: Russula

Tür: Russula subnigricans

Russula subnigricans, Nisekurohatsu (Japonca) olarak bilinen ve Russula nigricans – Kara Kirmit Mantarı ile karıştırılıp tüketilen ( Japonya , Çin ve Tayvan’da), ölümcül bir mantardır.

Russula subnigricans, ilk kez Japonya’da (1955 yılında) Japon mikolog Tsuguo Hongo tarafından tanımlanmıştır. Hala aynı isimle bilinmektedir. Şu ana kadar tanımlanmış Russula türleri içindeki, tek ölümcül Russula türüdür. Japonya’dan başka Çin ve Tayvan’dan da bildirilmiş olan bu ölümcül zehirli Russula, zaman zaman ABD’nin güneydoğu bölgelerinden de bildirilmiştir. Ancak, bu bilgi henüz mikologlar tarafından teyit edilmemiştir.

Türkiye’de ki varlığı henüz bilinmemekte olan (resmi kaydı yoktur) bu ölümcül Russula türünü, biz Mantarlı Yaşam ekibi olarak sizlere Ölümcül zehirli bir Russula olması sebebiyle “Ecel Kirmiti” olarak anlatacağız.

Şapka: 5~15cm genişliğinde (bazen daha fazla) olan R. subnigricans şapkası,  kenar boşluğu ilke önce dışbükey, sonra düz ve basık, en sonunda infundibuliform hale gelir. Şapka yüzeyi kuru, çok ince kadifemsidir. Şapkası üzerindeki kütikülü (zarımsı yapı) güçlükle ayrılabilir ve kenarlar çizgili değildir.  fuliginous-umber, kenar boşluğu biraz daha solgun. Şapkası kesildiğinde ve kırıldığında eti kırmızımsı renk alır, ancak Russula nigricans gibi asla kararmaz.

Russula subnigricans
Russula subnigricans

Lameller: Lameller orta derecede geniş, 6~9 mm, oldukça kalın,  adnate veya hafif decurrent olup, neredeyse çatallı ve kırılgandır. Lamellerinin rengi soluk krem olup, berelendiğinde, morardığında şapka eti gibi kırmızımsı olur.

Russula subnigricans
R. subnigricans

Gövde-Sap: R. subnigricans sapı, 3-6 cm uzunluğunda, 1~2,5 cm kalınlığındadır. Sap aşağı doğru eşit veya biraz daha incedir. Şapkasından daha soluk renkli olup, tabanda beyazımsıdır.

Russula subnigricans
R. subnigricans

Koku: Koku ve tat ayırt edici değildir. Bu sebeple çok dikkat edilmesi gereken bir Russula türüdür.

Spor Baskısı: Sporlar, 6-9X6.5-8 μm boyutlarında olup, genellikle genişçe elipsoid ila neredeyse küremsi, bazen ise oval veya küremsidir. Basidia 4 sporludur. Spor baskısı rengi beyazdır.

Habitat: Yetişme ortamı geniş yapraklı ağaçların olduğu ormanlar olup, yerde, sürü halinde veya dağınık.

Mevsim: Yaz-Sonbahar (Temmuz-Ağustos-Eylül).

Yenilebilirlik ve Toksisite: Lethal yani ölümcül zehirli bir mantardır. R. subnigricans, Galerina sulciceps ve Lepiota brunneoincarnata ile birlikte, Güney Çin’de ki ölümle sonuçlanan mantar zehirlenmelerinin baş sorumlusudur. R. subnigricans’ın Rabdomiyaliz’e (rhabdomyolysis) neden olduğu kanıtlanmış bir gerçektir.R. subnigricans ile ilgili asla unutulmaması gereken en korkunç şey, rabdomiyolize (kas dokusunun parçalanmasına) neden olmasıdır. Bu, böbrek yetmezliğine yol açabilecek, hatta ölümle sonuçlanabilecek acı verici bir süreçtir. R. subnigricans ile zehirlenen hastalar, mantarın yenilmesinden sonraki 2 saat içinde mide bulantısı ve kusma, ishal ve karın ağrısı gibi gastrointestinal semptomlar göstermiştir. 6-12 saat sonra göğüste sıkışma, nefes darlığı, yaygın kas ağrısı, hematüri veya hemoglobinüri belirtileri ile şiddetlenen zehirlenme vakası, 12-24 saat sonra rabdomiyoliz ve akut böbrek yetmezliği ile ölüme kadar gitmektedir. R. subnigricans zehirlenmesinin bir panzehiri veya ilacı yoktur.

Ek bilgiler: Bu Russula türünü araştırıp yazmamızdaki temel sebeplerden biri ve belki de en önemlisi, R. subnigricans mantarının bugüne kadar bilinen, tek ölümcül zehirli Russula türü olmasındandır.

Bu mantar genellikle daha az zehirli olan aynı aile ve cinse mensup, benzer tür Kara Kirmit Mantarı –Russula nigricans ile karıştırılır. Bu 2 türün ayırt edici özellikleri, R subnigricans’ın etinin beyaz olması, ancak hasar gördüğünde kırmızıya dönüşmesidir. Russula nigricans’ın eti ise başlangıçta beyazdır, sonra kırmızıdır ve hasar gördüğünde siyaha döner. Russula albonigra ile de biraz benzerlik gösterdiği bildirilmiştir. Ayrıca Ecel Kirmiti (Deadly Russula) Mantarının tüylü-ahşap ve kadifemsi şapkası ve görünümü ilk bakışta Lactarius gerardii’ye benzer.

Yapılan bir araştırmaya göre, Güney Çin’de, son 18 yılda meydana gelen 852 mantar zehirlenmesinin dörtte birine R. subnigricans neden olmuştur ve bu mantarı yiyenlerin yarısı ölmüştür.

Dip not: Sitemizde yazılanlar, sadece ve sadece BİLGİLENDİRME amaçlıdır. Mantar toplamak ve tanımlamak kesinlikle uzmanlık gerektiren bir konudur. Sitemizdeki bilgilere göre mantar toplamamanız ve tüketmemeniz önemle duyurulur! Diğer yazılarımıza göz atmak için tıklayınız.

GALERİ

Güzel mantar görselleri ve bilgiler için Mantarlı Yaşam- Mantar Avcıları Facebook Grubumuzu da ziyaret edebilirsiniz. Web Sitemizde emeği olan herkese çok teşekkür ederiz.

Continue Reading
Click to comment

Leave a Reply

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Mantar Türleri3 hafta ago

Akdomalan Çöl Trüfü (Tirmania nivea)

Agaricaceae4 hafta ago

Çoban Kızılı Mantarı (Agaricus altipes)

Hypocreaceae4 hafta ago

İstakoz Mantarı (Hypomyces lactifluorum)

Mantar Türleri1 ay ago

Çengel Kirmit (Russula nobilis)

Agaricaceae1 ay ago

Evlek Mantarı (Agaricus benesii)

Mantar Türleri1 ay ago

Eğri Kirmit (Russula paludosa)

Malassezia2 ay ago

Saçdöken Mantarı (Malassezia furfur)

Mantar Türleri2 ay ago

Kafasız Kokarboynuz (Mutinus elegans)

Mantar Türleri2 ay ago

Tüylüyanak Mantarı (Neofavolus alveolaris)

Mantar Türleri2 ay ago

Kavak Kuzugöbeği Mantarı (Morchella populiphila)

Mantar Türleri2 ay ago

Battalçanak Mantarı (Peziza repanda)

Phyllotopsidaceae2 ay ago

Kütükdili Mantarı (Phyllotopsis nidulans)

Mantar Türleri2 ay ago

Yalın Kuzugöbeği Mantarı (Morchella esculentoides)

Geopora2 ay ago

Koca Dalgatopu Mantarı (Geopora sumneriana)

Gyroporaceae2 ay ago

Karnabahar Boleti (Gyroporus cyanescens)

Mantar Türleri2 ay ago

Savan Kuzugöbeği (Morchella prava)

Aseroe2 ay ago

Denizyıldızı Mantarı (Aseroe rubra)

Basında Mantar2 ay ago

Zombi Karınca Mantarı (Ophiocordyceps spp)

Cortinariaceae2 ay ago

Öcü Örümcekmantarı (Cortinarius cinnabarinus)

Basında Mantar2 ay ago

Tayvan’da Bulunan Büyüleyici Mantar

Hypsizygus3 ay ago

Kırkkafa Mantarı (Hypsizygus ulmarius)

Hygrocybe3 ay ago

Has Mummantarı (Hygrocybe acutoconica)

Mantar Türleri3 ay ago

Yumurtamantarı (Volvariella volvacea)

Gomphaceae3 ay ago

Saçaktellicesi Mantarı (Ramaria stricta)

Calocybe3 ay ago

Arı Çobandamı Mantarı (Calocybe ionides)

Mantar Türleri3 ay ago

Ağulu Morsarı Mantarı (Tricholomopsis decora)

Geoglossaceae3 ay ago

Tüylü Karakaşık Mantarı (Trichoglossum hirsutum)

Amaurochaetaceae3 ay ago

Kara Nazlıbaş Mantarı (Comatrichia nigra)

Favolaschia3 ay ago

Portakal Gözenekli Mantar (Favolaschia calocera)

Hygrocybe3 ay ago

Sarı Mummantarı (Hygrocybe ceracea)

Cortinariaceae4 ay ago

Üç Örümcekmantarı (Cortinarius trivialis)

Stereum hirsutum
Mantar Türleri4 ay ago

Kıllı Katmantarı (Stereum hirsutum)

Mantar Türleri4 ay ago

Sık Ağulumantar (Omphalotus illudens)

Mantar Türleri4 ay ago

Fırfırlı Tubarya Mantarı (Tubaria furfuracea)

Mantar Türleri4 ay ago

Kanlı Kirmit Mantarı (Russula torulosa)

Mantar Türleri4 ay ago

Altınpelte Mantarı (Tremella aurantia)

Mantar Türleri4 ay ago

Yaş Ağulumantar (Omphalotus olivascens)

Mantar Türleri4 ay ago

Maral Kirmit (Russula sardonia)

Agaricaceae4 ay ago

Kahve Pullu (Lepiota castanea)

Clavariadelphaceae4 ay ago

Haşmetli Topuzmantarı (Clavariadelphus pistillaris)

Mantar Türleri4 ay ago

Göl Süngermantarı (Suillus lakei)

Anthracobia4 ay ago

Zennezili Mantarı (Anthracobia melaloma)

Mantar Türleri4 ay ago

Gavur Süngermantarı (Suillus bellinii)

Agaricaceae5 ay ago

Ağulu Kum Pullusu (Lepiota brunneolilacea)