Kızaran çayır mantarı (Agaricus silvaticus)

Agaricus silvaticus – Kızaran çayır mantarı

Taksonomi – Sınıflandırma

Alem: Mantarlar- Fungi

Bölüm : Basidiomycota

Sınıf: Agaricomycetes

Takım: Agaricales

Aile: Agaricaceae

Cins: Agaricus

Tür: Agaricus silvaticus

Agaricus silvaticus yada Agaricus sylvaticus – Kızaran Çayır Mantarı, Türkiye’de tüm marketlerde ve pazarlarda satılan Kültür Mantarı (Agaricus bisporus) ile yakın akraba olan yenilebilir bir türdür. Kesildiğinde veya berelendiğinde kırmızı pembe tonlarında kızarmalar görülür. Agaricus bisporus’un aksine çabuk olgunlaşması ve raf ömrünün kısalığı nedeniyle ticari olarak kültüre alınması tercih edilmemiştir. İngilizce’de ” Blushing Wood Mushroom” olarak bilinirken, Türkiye’de yöresel olarak, Kızıl Çayır mantarı, Kızaran Mantar, Kızaran Çayır gibi isimlerle anılmaktadır. Bizde Mantarlı Yaşam ailesi olarak bu mantarı ” Kızaran Çayır Mantarı ” olarak detaylı inceleyeceğiz;

Şapka: 5-15 cm boyutlarında, nadiren de olsa daha fazla da büyüyen türlere rastlanabilir. Şapka, erginlikte oval şekildeyken yaşla beraber dışbükey olarak açılır ve yaşlılık evresinde neredeyse düzleşir. Şapka rengi gri – kahve tonlarındadır. Yaşla beraber çatlaklar oluşturarak altındaki beyaz et ile beraber pullu bir yapıya bürünür. Şapka eti rengi beyazdır. Kesildiğinde veya berelendiğinde kızarır.

Lameller: Diğer Çayır mantarlarının aksine başlangıçta pembe gri karışımı lamellere sahiptir. Yaşla beraber normal çayır mantarlarının renk tonunu alır. Lameller dayanıklılık açısından sağlam olmamakla beraber kurtçukların istilasına çok yatkındır. Lamelleri sıralı ve sık aralıklıdır.

Gövde-Sap: 2-5 cm boyunda ve 1-1.5 cm çapında, sap boyuna sahiptir. Sap üzerinde sağlam olmayan bir yüzük mevcut olsada çevresel koşullara göre yüzüğün döküldüğü görülebilir. Sap eti kesildiğinde şapkada olduğu gibi kızarmalar görülür. Sap eti beyaz veya kremsi tonlarda olup, şapka etine göre daha sert yapıdadır.

Koku: Koku Ayırt edici olmamakla birlikte, kültür mantarına benzeyen kokusu olduğu söylenir.

Spor Baskısı: Kahverengi.                  

Habitat: Çeşitli habitatlarda görülmesine rağmen, daha fazla çimenlik, çayırlık alanlarda görülür. Bununla beraber iğne yapraklı ormanlarda, şehir içlerindeki park ve bahçelerde dahi karşılaşılabilir.

Mevsim: Eylül-Kasım.

Yenilebilirlik ve Toksisite: Lezzetli ve yenilebilir bir türdür. Ancak genelde tazeleri tüketilmelidir. Kurtçukların saldırısına müsait olduğu ve uzun süre doğada yaşamını devam ettirebildiği için yaşlı ve büyük örnekleri genellikle çok fazla kurtçuk barındırır. Kültür mantarına göre daha fazla su salar ve bu su gerçekten lezzetlidir. Mantarın, zararlı maddeler ile olası kontaminasyonu (Duman, hava gazı, otomobil dumanı, toprakta ki zararlı maddeler, tarım ilacı) nedeniyle, çam ormanlarında ve şehir içi park ve bahçelerde görülenlerin tüketilmesini Mantarlı Yaşam ailesi olarak tavsiye etmiyoruz.

Benzer Türler: Amatör toplayıcılar tarafından, Zehirli Agaricus xanthodermus (Sararan Çayır Mantarı) ile karışıtırılabilir. Agaricus silvaticus kesildiğinde ve berelendiğinde kızarırken, zehirli çayır mantarı sararır. Bu konu hakkında aşağıda hazırladığımız bröşürü detaylı inceleyeniz.

Dip not: Sitemizde yazılanlar, sadece ve sadece BİLGİLENDİRME amaçlıdır. Mantar toplamak ve tanımlamak kesinlikle uzmanlık gerektiren bir konudur. Sitemizdeki bilgilere göre mantar toplamamanız ve tüketmemeniz önemle duyurulur! Diğer yazılarıma göz atmak için tıklayınız.

GALERİ

Güzel mantar görselleri ve bilgiler için Mantarlı Yaşam- Mantar Avcıları Facebook Grubumuzu da ziyaret edebilirsiniz. Web Sitemizde emeği olan herkese çok teşekkür ederiz.