Akça Örümcekmantarı (Cortinarius variegatus)

Cortinarius variegatus – Akça Örümcekmantarı

Taksonomi – Sınıflandırma

Alem: Mantarlar – Fungi

Bölüm: Basidiomycota

Sınıf: Agaricomycetes

Takım: Agaricales

Aile: Cortinariaceae

Cins: Cortinarius

Tür: Cortinarius variegatus

Cortinarius variegatus, Cortinariaceae familyasından zehirli olmayan bir Cortinarius türüdür. Bu mantarın Türkiye kaydı ilk kez, 2020 yılında Prof Dr Ertuğrul Sesli ve Doç Dr Serkan Örtücü hocalarımız tarafından yapılmıştır. Bu çalışmada 2019 sonbaharında (Eylül sonu) Trabzon ili Akçaabat ilçesi Fengo yaylasından toplanan örnekler kullanılmıştır. Mantarın henüz bilinen Türkçe bir ismi olmadığından, ilk toplanan ilçenin adına itafen “Akça Örümcekmantarı” olarak isimlendirdik ve mantarımızı sizlere bu isimle anlatacağız. Değerli hocalarımıza Türkiye Mikobiyotasına yapmış olduğu katkılarından dolayı çok teşekkür ediyoruz.

Şapka: Şapka, başlangıçta yarımküre, dışbükey olup, daha sonra (mantar olgunlaştıkça) geniş ve daha büyük bir umbo ile konik ila düzlemsel olur. Şapka yüzeyi sümüksü bir jel ile kaplı, fibriloz ve aşırı yapışkanımsı olabilir. Şapka rengi kiremit kırmızısı, kırmızımsı kahverengi, pembemsi kahverengi veya soluk kahverengi olabilmektedir. Ancak, merkezde daha koyu ve kenara doğru daha açık renklidir. Şapka eti (dokusu) beyazımsıdır.

Lameller: Akça Örümcekmantarı başlangıçta beyazımsı, daha sonra, zamanla koyulaşarak, soluk sarımsı ila tarçın renginde olur. Lameller pürüzsüz, adnat ila kıvrımlıdır. 

Gövde-Sap: Sap silindirik, sopa görünümlü, 50-90 mm boyunda ve 20-30mm kalınlığındadır. Şap rengi beyaz veya sarımsı olup, alt kısmında peçe kalıntılarının oluşturduğu soluk sarı-kahverengiden mora kadar halka şeklinde bölgeler bulunur. Ancak bu belirsiz olabilir veya hiç olmayabilir. Sap eti beyaz veya sarımsıdır. 

Koku: Koku ve tat ayırt edici değildir.

Spor Baskısı: Sporlar uzun eliptik, az yada orta derecede siğilli ve 6,5–8 x 3–4 µm boyutlarındadır.

Habitat: İğne yapraklı ağaçların (Ladin, Çam be Köknar gibi) olduğu ormanları kendine yaşam alanı olarak tercih edeler. Genelde küçük gruplar halinde bulunurlar.

Mevsim: Yaz- Sonbahar.

Yenilebilirlik ve Toksisite: Her ne kadar zehirli bir Cortinarius türü olmadığı, hatta yenilebilir bir mantar olduğu bildirilmiş olsa da (Antonin 2006), biz zehirli benzer türler ile karıştırılma olasılığını göz önünde bulundurarak, bu mantarın ve diğer Cortinarius türlerinin tüketilmemesini öneriyoruz.

Ek bilgiler: Aynı cinse ait türlerden Cortinarius turmalis ile karıştırlması olasıdır, lakin bu türün kendine özgü kırmızımsı bir şapkası yoktur.

Dip not 1: Sitemizde yazılanlar, sadece ve sadece BİLGİLENDİRME amaçlıdır. Mantar toplamak ve tanımlamak kesinlikle uzmanlık gerektiren bir konudur. Sitemizdeki bilgilere göre mantar toplamamanız ve tüketmemeniz önemle duyurulur! Diğer yazılarımıza göz atmak için tıklayınız.

GALERİ

Güzel mantar görselleri ve bilgiler için Mantarlı Yaşam- Mantar Avcıları Facebook Grubumuzu da ziyaret edebilirsiniz. Web Sitemizde emeği olan herkese çok teşekkür ederiz.

Dip Not 2: Son fotograf Prof Dr Ertuğrul Sesli ve Doç Dr Serkan Örtücü hocalarımızın, bu mantarın Türkiye kaydını yayımladıkları bilimsel makaleden alınmıştır.